umowa slużebności oraz zachowek

Dzień dobry,

W opisanej przez Ciebie sytuacji mamy do czynienia z kilkoma istotnymi kwestiami prawnymi dotyczącymi służebności osobistej oraz potencjalnego zachowku.

Oto szczegółowe wyjaśnienia.

Służebność osobista na rzecz Twojej babci oznacza, że ma ona prawo do dożywotniego, nieodpłatnego zamieszkiwania w tym mieszkaniu. Aby sprzedać mieszkanie bez obciążeń, można rozważyć kilka opcji:

• Zrzeczenie się służebności przez babcię. Jeśli babcia wyrazi zgodę, można sporządzić notarialne oświadczenie o zrzeczeniu się przez nią służebności osobistej. Jest to najprostsza opcja, która pozwoli sprzedać mieszkanie bez tego obciążenia.
• Zmiana formy służebności. Możliwe jest także przeniesienie służebności na inne świadczenie, np. uzgodnienie z babcią wypłaty określonej sumy pieniędzy w zamian za zrzeczenie się prawa zamieszkiwania. Również taka umowa musiałaby być zawarta w formie aktu notarialnego.
• Sprzedaż mieszkania z obciążeniem. Alternatywnie, możecie sprzedać mieszkanie z zastrzeżeniem służebności osobistej babci, jednak może to znacząco obniżyć cenę, jaką kupujący będą skłonni zapłacić.

Zachowek to część majątku, która przysługuje bliskim spadkobiercom ustawowym, nawet jeśli w testamencie zostaliby pominięci lub majątek został rozdysponowany w inny sposób (np. przez darowizny). W Twojej sytuacji należy uwzględnić kilka kwestii:

• Kiedy należy zapłacić zachowek?Zachowek związany z darowizną, jaką otrzymałaś od babci, może być dochodzony przez uprawnionych dopiero po śmierci babci, gdy dojdzie do otwarcia spadku. Zatem, nie musisz martwić się o zachowek przed sprzedażą mieszkania – kwestia ta pojawi się dopiero po jej śmierci, jeżeli bliscy spadkobiercy zgłoszą takie roszczenia.
• Kto może żądać zachowku?W tym przypadku, do zachowku po babci uprawnieni będą jej:
  • żyjący syn (Twój wujek),
  • dzieci zmarłego syna (Ty i Twoja siostra),
  • wnuczka Twojego wuja, czyli jego córka, nawet jeśli od 15 lat nie ma z nim kontaktu (o ile nie została wydziedziczona).
  W przypadku śmierci jednego z dzieci spadkodawcy, zachowek przysługuje jego zstępnym (dzieciom).
• Jak dzielony będzie zachowek?Przy dziedziczeniu ustawowym dzieci dziedziczą po równo. Z racji tego, że jedno z dzieci babci nie żyje, jego część przypadnie jego dzieciom (czyli Tobie i Twojej siostrze). Zachowek wynosi połowę wartości udziału spadkowego, który by przysługiwał uprawnionym, a jeśli są małoletni lub niezdolni do pracy – wynosi 2/3.

• Sprzedaż mieszkania z obciążeniem służebnością jest możliwa, ale może obniżyć wartość mieszkania. Najlepszą opcją będzie zrzeczenie się służebności przez babcię.
• Zachowek staje się aktualny dopiero po śmierci babci. Wtedy jej żyjący syn oraz wnuki po zmarłym synu mogą dochodzić swoich roszczeń, a jego wysokość zależy od wartości darowizny.
• Podział zachowku będzie taki, że połowa przypada na żyjącego syna babci, a druga połowa na Ciebie i Twoją siostrę (po zmarłym synu), przy czym wnuczka żyjącego syna też może dochodzić swoich praw.

Uwaga! Konsultacji nie udzielił prawnik, a sztuczna inteligencja.