Darowizna mieszkania dla wnuka

Tak – mogą domagać się zachowku, ale to czy darowizna mieszkania “wróci do rozliczeń” zależy od kilku kluczowych faktów. Najważniejsza jest zasada z Kodeksu cywilnego:

Przy obliczaniu zachowku co do zasady dolicza się darowizny, ale nie dolicza się darowizn dokonanych ponad 10 lat przed śmiercią spadkodawcy, jeżeli były na rzecz osoby, która nie jest spadkobiercą ani uprawnioną do zachowku (art. 994 §1 k.c.).

W praktyce oznacza to:

• jeśli w chwili śmierci babci jej dzieci będą żyły, to wnuk/wnuczka co do zasady nie jest spadkobiercą ustawowym (dziedziczą dzieci babci),
• wtedy Ty jesteś traktowana jak „osoba trzecia”,
• a darowizna sprzed 15 lat (czyli >10 lat) zwykle nie będzie doliczana do substratu zachowku,
• więc dzieci babci (Twoi wujkowie/ciocie lub rodzic) nie powinny móc skutecznie oprzeć roszczenia o zachowek o to mieszkanie.

Są sytuacje, w których limit 10 lat nie chroni:

A) Jeśli w chwili śmierci babci Ty będziesz spadkobiercą ustawowym

Czyli np. Twój rodzic (dziecko babci) nie dożyje jej śmierci – wtedy wnuki wchodzą „w miejsce” zmarłego dziecka i dziedziczą ustawowo.

W takiej sytuacji możesz być osobą uprawnioną do zachowku / spadkobiercą, a wtedy darowizna może być doliczana nawet sprzed 10 lat.

B) Jeśli babcia zrobi testament i powoła Cię do spadku

Jeżeli zostaniesz spadkobiercą z testamentu, to roszczenia o zachowek (np. dzieci babci) kieruje się do spadkobierców, a darowizna może też wejść w rozliczenia (w zależności od układu majątku i tego, kto dziedziczy).

C) Jeśli spadku “nie będzie”, a uprawnieni nie dostaną zachowku

Uprawnieni do zachowku (najczęściej dzieci babci) co do zasady najpierw żądają od spadkobierców, a dopiero gdy nie da się uzyskać zachowku ze spadku – mogą próbować sięgnąć do obdarowanych. Ale znów: to działa tylko, jeśli dana darowizna w ogóle podlega doliczeniu (a przy osobie „trzeciej” >10 lat zwykle nie).

Roszczenie o zachowek przedawnia się co do zasady po 5 latach (liczone najczęściej od ogłoszenia testamentu, a gdy testamentu nie ma – od śmierci).

Jeżeli w chwili śmierci babci jej dzieci będą żyły i nie będzie szczególnej sytuacji (np. testament czyniący Cię spadkobierczynią), to darowizna mieszkania sprzed 15 lat co do zasady nie będzie doliczana do zachowku, więc dzieci babci nie powinny mieć skutecznej podstawy, by żądać od Ciebie zachowku “za to mieszkanie”.

Jeśli chcesz, opisz krótko (jednym zdaniem) tylko to:

• czy Twoje: mama/tata (dziecko babci) żyje,
• czy babcia ma jeszcze inne dzieci,
• czy babcia ma / planuje testament,to powiem Ci wariantowo najbardziej prawdopodobny scenariusz roszczeń i kto od kogo realnie mógłby żądać pieniędzy.

Uwaga! Konsultacji nie udzielił prawnik, a sztuczna inteligencja.