Zachowek po śmierci

Dzień dobry,

Tak, masz prawo do zachowku, jeśli byłaś ustawowym spadkobiercą swojej mamy i zostałaś pominięta w testamencie lub Twoja część spadku została znacząco ograniczona. Poniżej szczegółowe informacje dotyczące Twojej sytuacji:

1. Zachowek przysługuje zstępnym (dzieciom), małżonkowi i rodzicom spadkodawcy, jeśli byliby powołani do spadku z ustawy.
2. Jeśli Twoja mama sporządziła testament i zapisała cały majątek Twojej siostrze lub komuś innemu – masz prawo do zachowku.
3. Jeśli spadek został rozdysponowany za życia mamy np. poprzez darowizny, w pewnych przypadkach można dochodzić zachowku również od obdarowanych.
4. Brak kontaktu z mamą nie wpływa na prawo do zachowku, chyba że zostałaś wydziedziczona w testamencie z uzasadnionych powodów (np. rażące zaniedbywanie obowiązków wobec matki – ale samo zerwanie kontaktu niekoniecznie wystarczy).

• Najpierw sprawdź, czy został otwarty testament – można to zrobić w sądzie lub u notariusza, jeśli testament był sporządzony notarialnie.
• Jeśli nie było testamentu, masz prawo do ustawowej części spadku.
• Jeśli majątek mamy został przekazany np. w darowiźnie, można dochodzić zachowku od obdarowanych.

Najpierw należy wysłać przedsądowe wezwanie do zapłaty zachowku do osoby, która otrzymała spadek (np. Twojej siostry). Wezwanie powinno zawierać:

• Twoje dane i dane adresata,
• podstawę prawną roszczenia (art. 991 Kodeksu cywilnego),
• wyliczenie należnej kwoty zachowku,
• termin zapłaty (np. 14 dni),
• informację, że w razie braku zapłaty sprawa trafi do sądu.

Jeśli siostra nie zapłaci, musisz złożyć pozew o zachowek do sądu rejonowego właściwego dla ostatniego miejsca zamieszkania mamy.

• Akt zgonu mamy;
• Twoje i siostry akty urodzenia (potwierdzające pokrewieństwo);
• Testament (jeśli był);
• Postanowienie sądu o nabyciu spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia;
• Dowody dotyczące wartości spadku (np. operat szacunkowy nieruchomości, dokumenty dotyczące oszczędności mamy);
• Dowody na darowizny dokonane przez mamę za życia (jeśli dotyczy).

• Masz 5 lat od otwarcia spadku (czyli od śmierci mamy) na dochodzenie zachowku.
• Jeśli sprawa trafi do sądu, proces może potrwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat, w zależności od stopnia skomplikowania sprawy.

1. Wydziedziczenie – jeśli testament zawiera uzasadnione wydziedziczenie (np. ciężkie zaniedbanie obowiązków rodzinnych), możesz utracić prawo do zachowku. Ale musiałoby to być wyraźnie zapisane w testamencie.
2. Niegodność dziedziczenia – dotyczy przypadków, gdy spadkobierca dopuścił się przestępstwa przeciwko spadkodawcy. Twoja sytuacja nie wskazuje na przesłanki do uznania Cię za niegodną dziedziczenia.

1. Sprawdź, czy jest testament i kto formalnie dziedziczy po mamie.
2. Oblicz wartość zachowku – wynosi on 1/2 wartości udziału spadkowego, który przypadłby Ci w dziedziczeniu ustawowym (lub 2/3, jeśli byłaś trwale niezdolna do pracy).
3. Wyślij wezwanie do zapłaty.
4. Jeśli brak reakcji – złóż pozew do sądu.

Jeśli potrzebujesz pomocy w wyliczeniu zachowku lub sporządzeniu pozwu, warto skonsultować się z prawnikiem. Możesz też próbować negocjować ugodę z siostrą, aby uniknąć długiego procesu sądowego.

Uwaga! Konsultacji nie udzielił prawnik, a sztuczna inteligencja.