Ustawa o giełdach towarowych
Art. 5. Zastrzeżenie prowadzenia giełdy dla spółki akcyjnej, uprawnienia spółki

1. Giełda towarowa, zwana dalej "giełdą", może być prowadzona wyłącznie przez spółkę akcyjną.



2. Przedmiotem przedsiębiorstwa spółki, o której mowa w ust. 1, może być wyłącznie prowadzenie giełdy, z zastrzeżeniem ust. 2b, 2h, 2k, 2l i 3 oraz przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.



2a. Spółka, o której mowa w ust. 1, może również dokonywać łączenia rynków w celu umożliwienia członkom giełdy udziału w obrocie transgranicznym.



2b. Spółka, o której mowa w ust. 1, może prowadzić rynek regulowany w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Prowadzenie rynku regulowanego wymaga zezwolenia wydawanego z zachowaniem trybu określonego w art. 25 wniosek o zezwolenie na prowadzenie rynku regulowanego ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.



2c. Na rynku regulowanym, o którym mowa w ust. 2b, może być prowadzony obrót wyłącznie:1) instrumentami finansowymi, o których mowa w art. 2 katalog instrumentów finansowych ust. 1 pkt 2 lit. d, e oraz i ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, których instrumentem bazowym jest towar giełdowy dopuszczony do obrotu na giełdzie towarowej, w tym derywatami elektroenergetycznymi i derywatami gazowymi;



2) instrumentami finansowymi, o których mowa w art. 2 katalog instrumentów finansowych ust. 1 pkt 2 lit. j ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;



3) instrumentami pochodnymi, których instrumentem bazowym jest instrument finansowy, o którym mowa w art. 2 katalog instrumentów finansowych ust. 1 pkt 2 lit. j ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;



4) pięciodniowymi kontraktami terminowymi typu future, o których mowa w art. 3 objaśnienie pojęć pkt 30b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.2d. (uchylony)



2e. Do spółki, o której mowa w ust. 1, oraz do rynku regulowanego, o którym mowa w ust. 2b, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, z wyłączeniem:1) możliwości organizowania alternatywnego systemu obrotu;



2) art. 21 zakres działalności spółki prowadzącej rynek regulowany ust. 3a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.2f. Spółka, o której mowa w ust. 1, prowadząca rynek regulowany w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi może prowadzić platformę aukcyjną. Prowadzenie platformy aukcyjnej wymaga zezwolenia wydanego na podstawie art. 29a zezwolenie na prowadzenie platformy aukcyjnej przez spółkę prowadzącą rynek regulowany ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.



2g. W skład zarządu spółki, o której mowa w ust. 1, wchodzą osoby posiadające wykształcenie wyższe, co najmniej trzyletni staż pracy na stanowisku kierowniczym w podmiotach, których przedmiot działalności związany jest z obrotem hurtowym towarami giełdowymi dopuszczonymi do obrotu organizowanego przez tę spółkę, nieposzlakowaną opinię w związku ze sprawowanymi funkcjami oraz wiedzę, kompetencje i doświadczenie niezbędne do zarządzania tą spółką, z tym że co najmniej jeden członek zarządu spółki, o której mowa w ust. 1, zamiast stażu pracy w podmiotach, których przedmiot działalności związany jest z obrotem hurtowym towarami giełdowymi dopuszczonymi do obrotu organizowanego przez tę spółkę, powinien posiadać staż pracy w instytucjach rynku finansowego lub podmiotach świadczących usługi na rzecz instytucji rynku finansowego w zakresie podstawowej działalności tych instytucji.



2h. Spółka, o której mowa w ust. 1, prowadząca rynek regulowany w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi może prowadzić zorganizowaną platformę obrotu w rozumieniu tej ustawy.



2i. Na zorganizowanej platformie obrotu, o której mowa w ust. 2h, może być prowadzony obrót wyłącznie:1) instrumentami finansowymi, o których mowa w art. 2 katalog instrumentów finansowych ust. 1 pkt 2 lit. d, e oraz i ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, których instrumentem bazowym jest towar giełdowy dopuszczony do obrotu na giełdzie towarowej, w tym derywatami elektroenergetycznymi i derywatami gazowymi;



2) instrumentami finansowymi, o których mowa w art. 2 katalog instrumentów finansowych ust. 1 pkt 2 lit. j ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;



3) instrumentami pochodnymi, których instrumentem bazowym jest instrument finansowy, o którym mowa w art. 2 katalog instrumentów finansowych ust. 1 pkt 2 lit. j ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;



4) produktami energetycznymi będącymi przedmiotem obrotu hurtowego, które muszą być wykonywane przez dostawę, w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.2j. Prowadzenie zorganizowanej platformy obrotu wymaga zezwolenia wydanego z zachowaniem trybu określonego w art. 25 wniosek o zezwolenie na prowadzenie rynku regulowanego ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.



2k. Spółka, o której mowa w ust. 1, może również organizować rynek transakcji na rynku wtórnym, o których mowa w art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy.



2l. Spółka, o której mowa w ust. 1, może prowadzić działalność polegającą na świadczeniu usług finansowania społecznościowego w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 z dnia 7 października 2020 r. w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) 2017/1129 i dyrektywę (UE) 2019/1937 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.10.2020, str. 1), po uzyskaniu zezwolenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 tego rozporządzenia.



3. Spółka, o której mowa w ust. 1, może dokonywać rozliczeń:1) transakcji giełdowych,



2) transakcji zawartych poza giełdą przez będące jej członkami przedsiębiorstwa energetyczne, o których mowa w art. 9 statut spółki, strony transakcji giełdowych, nieważność transakcji giełdowej ust. 3 pkt 4, jeżeli ich przedmiotem są określone rodzaje energii, paliwa gazowe lub prawa majątkowe, o których mowa w art. 2 objaśnienie pojęć ustawowych pkt 2 lit. d i f,



3) transakcji zawartych w obrocie, o którym mowa w ust. 2i



– jeżeli zasady dokonywania rozliczeń takich transakcji zostaną określone odpowiednio w regulaminie giełdy lub zorganizowanej platformy obrotu. 3a. W przypadku prowadzenia działalności określonej w ust. 3 spółka prowadząca giełdę może być stroną transakcji wyłącznie w celu dokonania rozliczeń transakcji zawartych przez członków giełdy.



3b. Spółka prowadząca giełdę może powierzyć rozliczanie transakcji określonych w ust. 3 giełdowej izbie rozrachunkowej, utworzonej z jej udziałem.



3c. Spółka, o której mowa w ust. 1, może również dokonywać rozliczeń transakcji na rynku wtórnym, o których mowa w art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy, oraz dokonywać zgłoszeń tych transakcji do podmiotu prowadzącego właściwy rejestr lub system, a także przesyłać informacje o tych transakcjach do innych podmiotów, jeżeli taki obowiązek spoczywa na stronie transakcji zgodnie z przepisami prawa.



4. (uchylony)



5. Z zastrzeżeniem ust. 6, minimalna wysokość kapitału zakładowego spółki prowadzącej giełdę wynosi 3.000.000 zł.



5a. Minimalna wysokość kapitału własnego spółki prowadzącej rynek regulowany, o której mowa w ust. 2b, wynosi 10 000 000 zł. Przepis art. 21 zakres działalności spółki prowadzącej rynek regulowany ust. 8 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi stosuje się odpowiednio.



6. Minimalna wysokość kapitału zakładowego spółki prowadzącej giełdę, na której jest dokonywany obrót wyłącznie towarami, o których mowa w art. 2 objaśnienie pojęć ustawowych pkt 2 lit. a, wynosi 1.000.000 zł.



7. Na jedną akcję przypada tylko jeden głos na walnym zgromadzeniu.



8. (uchylony)

Struktura Ustawa o giełdach towarowych

Rozdział 1. Przepisy ogólne

Art. 1. Zakres regulacji ustawy

Art. 2. Objaśnienie pojęć ustawowych

Art. 3a. Dokumentowanie czynnośCI w zakresie obrotu towarami giełdowymi

Rozdział 2. Tworzenie I ustrój organizacyjny giełdy towarowej

Art. 4. Cel działania spółki prowadzącej giełDę towarową

Art. 5. Zastrzeżenie prowadzenia giełdy dla spółki akcyjnej, uprawnienia spółki

Art. 6. Akcje, kapitał zakładowy I nazwa spółki prowadzącej giełDę

Art. 7. Wniosek o zezwolenie na prowadzenie giełdy, tryb wydania zezwolenia

Art. 8. Przesłanki odmowy zezwolenia na prowadzenie giełdy

Art. 9. Statut spółki, strony transakcji giełdowych, nieważność transakcji giełdowej

Art. 10. Pojęcie transakcji giełdowej

Art. 11. Regulamin giełdy

Art. 12. Zmiana statutu spółki I regulaminu giełdowego

Art. 12a. Ustalanie I wdrażanie przez spółkę prowadząCą giełDę procedur umożliwiających sprawowanie nadzoru

Rozdział 3. Tworzenie I ustrój organizacyjny giełdowej izby rozrachunkowej

Art. 14. Giełdowa izba rozrachunkowa

Art. 15. Członkowie giełdowej izby rozrachunkowej

Art. 16. Regulamin giełdowej izby rozrachunkowej

Art. 18. Podmioty uprawnione do pełnienia funkcji giełdowej izby rozrachunkowej

Art. 18a. Strony transakcji na potrzeby rozliczeń

Rozdział 4. Zadania komisji w zakresie instytucji rynku towarów giełdowych

Art. 20. Odesłanie do przepisów ustaw o nadzorze nad rynkiem kapitałowym I nad rynkiem finansowym

Art. 22. Uprawnienia przedstawiciela komisji wobec spółki prowadzącej giełDę I obowiązki spółki

Art. 23. Powództwo komisji przeciwko spółce prowadzącej giełDę

Art. 24. Cofnięcie zezwolenia na prowadzenie giełdy I uprawnienia komisji

Art. 25. Nadzór nad działalnośCIą giełdowych izb rozrachunkowych

Art. 25a. Wyłączenie stosowania przepisów rozdziału

Rozdział 5. Opłaty

Art. 26. Opłaty za udzielenie zezwolenia lub zgody I opłaty roczne

Rozdział 6. (uchylony)

Rozdział 7. Towarowe domy maklerskie

Art. 37. Towarowy dom maklerski

Art. 38. Działalność maklerska

Art. 38b. Umowa o świadczenie usług brokerskich w zakresie obrotu towarami giełdowymi

Art. 38c. Doradztwo w zakresie obrotu giełdowego

Art. 38e. Nabywanie przez dom maklerski towarów giełdowych

Art. 38f. Zakres czynnośCI domu maklerskiego

Art. 38g. Postępowanie domu maklerskiego ze środkami pieniężnymi powierzonymi mu w związku z jego usługami brokerskimi

Art. 39. Wniosek o zezwolenie na prowadzenie działalnośCI maklerskiej

Art. 40. Tryb rozpoznawania wniosku o zezwolenie na prowadzenie działalnośCI maklerskiej

Art. 41. Przesłanki odmowy zezwolenia na prowadzenie działalnośCI maklerskiej

Art. 41a. Wymogi wobec maklerów towarowych domów maklerskich

Art. 41b. środki własne towarowego domu maklerskiego na prowadzenie działalnośCI maklerskiej

Art. 42. Uprawnienia przedstawiciela komisji wobec domu maklerskiego I obowiązki obowiązki domu maklerskiego

Art. 43. Cofnięcie zezwolenia na prowadzenie działalnośCI maklerskiej lub ograniczenie zakresu czynnośCI albo nałożenie kary pieniężnej

Art. 44. Ograniczenie czynnośCI domu maklerskiego w związku z wygaśnięciem lub cofnięciem zezwolenia

Art. 45. Archiwizowanie I przechowywanie dokumentów spółki po zaprzestaniu działalnośCI maklerskiej

Art. 46. Obowiązki informacyjne towarowego domu maklerskiego

Art. 48. Obowiązek uzyskania zgody komisji na nabycie lub objęcie udziałów lub akcji towarowego domu maklerskiego

Art. 49. Izba gospodarcza

Art. 50. Forma prowadzenia przez zagraniczną osobę prawną w rp działalnośCI maklerskiej I doradztwa w zakresie obrotu towarami giełdowymi

Art. 50a. Działalność maklerska spółek handlowych

Art. 50b. Transakcje zawierane przez towarowe domy maklerskie na giełdzie we własnym imieniu

Art. 50c. Skutki prawne zmiany sytuacji finansowej podmiotu wobec zobowiązanego do rozliczenia transakcji

Art. 51a. Obowiązek informowania o uzasadnionym podejrzeniu manipulacji na rynku

Art. 52. Rozporządzenie w sprawie towarowych domów maklerskich

Rozdział 8. Tajemnica zawodowa oraz prowadzenie listy osób mających dostęp do informacji wewnętrznych

Art. 53. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej

Art. 54. Dopuszczalność ujawnienia informacji stanowiących tajemnicę zawodową

Art. 55. Dostęp komisji do informacji stanowiących tajemnicę zawodową

Art. 55a. Przekazywanie informacji stanowiących tajemnicę zawodowa nie naruszające obowiązku zachowania tajemnicy

Art. 55b. Podmioty uprawnione do uzyskania od komisji informacji stanowiących tajemnicę zawodową

Art. 55c. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej przez osoby, którym została ujawniona

Art. 55d. Lista osób pracujących dla platformy aukcyjnej

Rozdział 9. Odpowiedzialność cywilna, administracyjna I karna

Art. 56b. Odpowiedzialność za szkody wynikające z ujawnienia tajemnicy zawodowej I wykorzystania jej niezgodnie z przeznaczeniem

Art. 57. Odpowiedzialność karna za prowadzenie bez zezwolenia giełdy, giełdowej izby rozrachunkowej lub towarowego domu maklerskiego

Art. 58. Odpowiedzialność karna za ujawnienie lub wykorzystanie w obrocie towarami giełdowymi tajemnicy zawodowej

Art. 58a. Nieuprawnione wykorzystanie informacji wewnętrznej

Art. 58b. Nieuprawnione ujawnienie informacji wewnętrznej

Art. 58c. Nakłanianie innej osoby do złożenia, zmiany lub wycofania oferty

Art. 58d. Niedopełnienie obowiązku powiadomienia o złożeniu, zmianie lub wycofaniu ofert

Art. 59. Odpowiedzialność karna za sztuczne podwyższenie lub obniżenie ceny towarów giełdowych

Art. 59a. Naruszenie przepisów w zakresie manipulacji na rynku

Art. 59b. Nałożenie kary pieniężnej za naruszenie przepisów w zakresie manipulacji na rynku

Art. 59c. Unieważnienie aukcji

Art. 59d. Zawieszenie obrotu kontraktami

Art. 61. Odpowiedzialność karna za uniemożliwianie lub utrudnianie czynnośCI przedstawicielowi komisji

Rozdział 10. Zmiany w przepisach obowiązujących

Art. 62. Zmiana ustawy o podatku od czynnośCI cywilnoprawnych

Art. 63. Zmiana ustawy - prawo energetyczne

Art. 64. Zmiana ustawy - prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi

Art. 65. Zmiana ustawy o funduszach inwestycyjnych

Art. 66. Zmiana ustawy - prawo dewizowe

Rozdział 11. Przepisy przejściowe I końcowe

Art. 67. Przepis przejściowy

Art. 68. Przepis przejściowy

Art. 69. Przepis przejściowy

Art. 70. Wejście ustawy w życie