Karta nauczyciela
Art. 10. Nawiązanie stosunku pracy z nauczycielem

1. Stosunek pracy z nauczycielem nawiązuje się w szkole, a w przypadku powołania zespołu szkół jako odrębnej jednostki organizacyjnej - w zespole szkół na podstawie umowy o pracę lub mianowania, z zastrzeżeniem ust. 8.

2. Stosunek pracy z osobą rozpoczynającą pracę w szkole, która:1) nie posiada stopnia awansu zawodowego oraz

2) posiada wymagane kwalifikacje



– nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas określony na 2 lata szkolne.3. W szczególnych przypadkach uzasadnionych potrzebami szkoły z osobą, o której mowa w ust. 2, legitymującą się wymaganym poziomem wykształcenia, lecz nieposiadającą przygotowania pedagogicznego, może być nawiązany stosunek pracy, o ile osoba ta zobowiąże się do uzyskania przygotowania pedagogicznego w trakcie pierwszego roku pracy w szkole. W przypadku gdy nauczyciel w trakcie pierwszego roku pracy w szkole nie uzyska przygotowania pedagogicznego, dyrektor szkoły rozwiązuje z nauczycielem umowę o pracę z końcem tego roku szkolnego bez wypowiedzenia. Dyrektor szkoły może nie rozwiązać umowy o pracę z nauczycielem, jeżeli nauczyciel nie uzyskał przygotowania pedagogicznego z przyczyn od niego niezależnych i zobowiąże się do uzyskania przygotowania pedagogicznego w trakcie drugiego roku pracy w szkole.

3a. Stosunek pracy z nauczycielem, który:1) nie posiada stopnia awansu zawodowego oraz

2) posiada wymagane kwalifikacje, oraz

3) posiada co najmniej 2 lata pracy w szkole, oraz

4) posiada co najmniej dobrą ocenę pracy



– nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.3b. Nauczyciel, który:1) spełnia wymagania, o których mowa w ust. 3a pkt 1–3, lecz nie spełnia wymogu, o którym mowa w ust. 3a pkt 4, albo

2) w ciągu 6 lat od rozpoczęcia odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela nie uzyskał stopnia nauczyciela mianowanego



– może być zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony na jeden rok szkolny. Umowa taka może być zawarta więcej niż jeden raz.3c. Do ustalenia okresu, o którym mowa w ust. 3b pkt 2, przepisy art. 9ca wymiar czasowy przygotowania do zawodu nauczyciela ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio.

4. (uchylony)

4a. (uchylony)

5. Stosunek pracy z nauczycielem mianowanym i z nauczycielem dyplomowanym nawiązuje się na podstawie mianowania, jeżeli:1) posiada obywatelstwo polskie, z tym że wymóg ten nie dotyczy obywateli państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;

2) ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z praw publicznych;

3) nie toczy się przeciwko niemu postępowanie karne w sprawie o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowanie dyscyplinarne;

4) nie był skazany prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;

4a) nie był prawomocnie ukarany karą dyscyplinarną, o której mowa w art. 76 kary dyscyplinarne ust. 1 pkt 3, w okresie 3 lat przed nawiązaniem stosunku pracy, albo karą dyscyplinarną, o której mowa w art. 76 kary dyscyplinarne ust. 1 pkt 4;

5) posiada kwalifikacje wymagane do zajmowania danego stanowiska;

6) istnieją warunki do zatrudnienia nauczyciela w szkole w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony.5a. Stosunek pracy nawiązany na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony przekształca się w stosunek pracy na podstawie mianowania z pierwszym dniem miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym:1) nauczyciel uzyskał stopień nauczyciela mianowanego, o ile spełnione są warunki określone w ust. 5;

2) w przypadku nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego w czasie trwania umowy o pracę zostały spełnione warunki, o których mowa w ust. 5.5b. Przekształcenie podstawy prawnej stosunku pracy, o którym mowa w ust. 5a, potwierdza na piśmie dyrektor szkoły.

6. W przypadku braku warunków do zatrudnienia nauczyciela, o których mowa w ust. 5 pkt 6, stosunek pracy z nauczycielem mianowanym lub dyplomowanym nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w niepełnym wymiarze, z zastrzeżeniem ust. 7.

7. W przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, w tym w trakcie roku szkolnego, stosunek pracy z nauczycielem nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas określony.

8. Nie można nawiązać stosunku pracy z nauczycielem, który nie spełnia warunków, o których mowa w ust. 5 pkt 2-5, z zastrzeżeniem ust. 9.

8a. W celu potwierdzenia spełniania warunku, o którym mowa w ust. 5 pkt 4, nauczyciel, przed nawiązaniem stosunku pracy, jest obowiązany przedstawić dyrektorowi szkoły informację z Krajowego Rejestru Karnego, z wyjątkiem przypadku gdy z nauczycielem jest nawiązywany kolejny stosunek pracy w tej samej szkole w ciągu 3 miesięcy od dnia rozwiązania albo wygaśnięcia na podstawie art. 20 całkowita lub częściowa likwidacja szkoły ust. 5c poprzedniego stosunku pracy.

8b. W celu potwierdzenia spełniania warunku, o którym mowa w ust. 5 pkt 4a, dyrektor szkoły, przed nawiązaniem stosunku pracy z nauczycielem, jest obowiązany zasięgnąć informacji z rejestru, o którym mowa w art. 85w centralny rejestr orzeczeń dyscyplinarnych ust. 1, w trybie określonym w art. 85y wniosek o udzielenie informacji z centralnego rejestru orzeczeń dyscyplinarnych ust. 1a.

9. W przypadku, o którym mowa w ust. 7, jeżeli nie ma możliwości zatrudnienia osoby posiadającej wymagane kwalifikacje, można za zgodą organu sprawującego nadzór pedagogiczny zatrudnić nauczyciela, który nie spełnia warunku wymienionego w ust. 5 pkt 5.

10. Do nauczycieli zatrudnionych na podstawie ust. 9 nie stosuje się przepisów rozdziału 3a. Dla celów płacowych nauczyciele ci są traktowani jak nauczyciele początkujący.

11. (uchylony)

12. Okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony zawartej w przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania, zgodnie z ust. 7, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie tych umów między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 36 miesięcy.

13. Do okresu zatrudnienia, o którym mowa w ust. 12, wlicza się umowy o pracę na czas określony, o których mowa w ust. 12, zawarte na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 3 miesięcy.

14. Jeżeli okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony, o których mowa w ust. 12, przekracza okres, o którym mowa w ust. 12, z dniem następującym po upływie tego okresu, stosunek pracy przekształca się:1) w przypadku nauczyciela, o którym mowa w ust. 3a – w stosunek pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w ust. 3b;

2) w przypadku nauczyciela mianowanego i nauczyciela dyplomowanego – w stosunek pracy na podstawie mianowania, a w przypadku niespełniania warunków, o których mowa w ust. 5 pkt 1 i 6 – w stosunek pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.15. Przekształcenie podstawy prawnej stosunku pracy, o którym mowa w ust. 14, potwierdza na piśmie dyrektor szkoły.

16. Przepisów ust. 12-15 nie stosuje się do umów o pracę na czas określony zawartych:1) w celu zastępstwa nieobecnego nauczyciela, jeżeli ich zawarcie w danym przypadku służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania i jest niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy;

2) z nauczycielem nieposiadającym kwalifikacji wymaganych do zajmowania danego stanowiska, zgodnie z ust. 9;

3) w przypadku przedłużenia umowy o pracę do dnia porodu, zgodnie z art. 177 ochrona pracownicza w okresie ciąży i urlopu macierzyńskiego § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, 1700 i 2140 oraz z 2023 r. poz. 240 i 641).17. Z nauczycielem realizującym zadania doradcy metodycznego stosunek pracy w placówce doskonalenia nauczycieli nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas określony obejmujący okres, na który powierzone zostały zadania doradcy metodycznego.

18. Dyrektor szkoły prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego informuje kuratora oświaty o wolnych stanowiskach pracy dla nauczycieli.

19. Informacje, o których mowa w ust. 18, kurator oświaty udostępnia na stronie podmiotowej kuratorium oświaty.

Struktura Karta nauczyciela

Rozdział 1. Postanowienia wstępne

Art. 1. Zakres podmiotowy ustawy

Art. 2. Wyłączenie stosowania ustawy

Art. 3. Katalog pojęć ustawowych

Art. 4. Współdziałanie organów administracji publicznej ze związkami zawodowymi nauczycieli

Rozdział 2. Obowiązki nauczycieli

Art. 6. Obowiązki nauczyciela

Art. 6a. Ocena pracy nauczyciela

Art. 7. Zadania dyrektora szkoły

Art. 8. Nadzór pedagogiczny

Rozdział 3. Wymagania kwalifikacyjne

Art. 9. Wymagania kwalifikacyjne wobec nauczycieli

Rozdział 3a. Awans zawodowy nauczycieli

Art. 9a. Przygotowanie nauczyciela początkującego do zawodu

Art. 9b. Warunki nadania stopnia nauczyciela mianowanego lub nauczyciela dyplomowanego

Art. 9ca. Wymiar czasowy przygotowania do zawodu nauczyciela

Art. 9d. Informacja o liczbie nauczycieli przystępujących do postępowań egzaminacyjnych lub postępowań kwalifikacyjnych

Art. 9fa. Wymiar obowiązkowych zajęć w drugim roku przygotowania do zawodu nauczyciela

Art. 9g. Komisja egzaminacyjna dla nauczycieli ubiegających się o awans na stopień nauczyciela mianowanego

Art. 9h. Nadzór nad postępowaniem o nadanie nauczycielom stopnia awansu zawodowego

Art. 9i. Nadanie tytułu honorowego profesora oświaty, kapituła do spraw profesorów oświaty

Rozdział 3b. Awans zawodowy nauczycieli szkół za granicą

Art. 9j. Nadanie nauczycielom szkół za granicą stopni awansu zawodowego

Art. 9k. System teleinformatyczny dla obsługi postępowań związanych z awansem zawodowym nauczycieli szkół za granicą

Art. 9l. Wniosek nauczyciela szkoły za granicą o rozpoczęcie przygotowania do zawodu nauczyciela

Art. 9m. Przygotowanie do zawodu nauczyciela szkoły za granicą nie posiadającego stopnia awansu zawodowego

Art. 9n. Rozpoczęcie stażu przez nauczyciela szkoły za granicą

Art. 9o. Przebieg przygotowania nauczyciela szkoły za granicą do zawodu nauczyciela

Art. 9p. Zaliczenie odbytego w szkole za granicą przygotowania do zawodu nauczyciela

Art. 9pa. Wymiar obowiązkowych zajęć w ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela

Art. 9q. Sprawozdanie nauczyciela szkoły za granicą z realizacji planu rozwoju zawodowego

Art. 9r. Wniosek nauczyciela szkoły za granicą o podjęcie postępowania egzaminacyjnego

Art. 9s. Komisje egzaminacyjne I komisje kwalifikacyjne dla nauczycieli ubiegających się o stopnie awansu zawodowego

Art. 9t. Akt nadania stopnia awansu zawodowego nauczycielowi szkoły za granicą

Art. 9u. Upoważnienie do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu awansu zawodowego nauczycieli szkół za granicą

Art. 9w. Rozporządzenie w sprawie warunków I trybu uzyskiwania stopni awansu zawodowego nauczycieli

Rozdział 4. Nawiązanie, zmiana I rozwiązanie stosunku pracy

Art. 10. Nawiązanie stosunku pracy z nauczycielem

Art. 10a. Forma zatrudnienia nauczycieli

Art. 11. Umowa o pracę, mianowanie

Art. 11a. Legitymacja służbowa

Art. 11b. Legitymacja służbowa nauczyciela w postaci dokumentu mobilnego

Art. 11c. Legitymacja służbowa nauczyciela w postaci karty

Art. 12. Swoboda stosowania metod nauczania I wychowania

Art. 13. Dzień nawiązania stosunku pracy na podstawie mianowania

Art. 14. Elementy aktu mianowania I umowy o pracę

Art. 15. ślubowanie nauczyciela mianowanego

Art. 16. Wygaśnięcie stosunku pracy z nauczycielem

Art. 17. Urlop bezpłatny na czas zajmowania niektórych stanowisk lub pełnienia funkcji

Art. 18. Przeniesienie nauczyciela na jego wniosek lub z urzędu, za zgodą nauczyciela

Art. 20. Całkowita lub częściowa likwidacja szkoły

Art. 21. Zwrot kosztów przeniesienia, zwolnienie od pełnienia obowiązków służbowych

Art. 22. Ograniczenie wymiaru zatrudnienia

Art. 23. Rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania

Art. 26. Wygaśnięcie stosunku pracy nauczyciela z mocy prawa

Art. 27. Rozwiązanie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony

Art. 28. Odprawa pieniężna

Rozdział 5. Warunki pracy I wynagrodzenie

Art. 29. Wyposażenie stanowiska pracy nauczyciela

Art. 30. Wynagrodzenie nauczycieli

Art. 30a. Analiza wydatków na wynagrodzenia nauczycieli, sprawozdanie z wysokośCI średnich wynagrodzeń nauczycieli

Art. 30b. Kontrola osiągania wysokośCI średnich wynagrodzeń nauczycieli

Art. 31. Gratyfikacja pieniężna za tytuł honorowy profesora oświaty

Art. 32. Dodatki do wynagrodzenia nauczycieli mianowanych I dyplomowanych

Art. 33. Dodatek za wysługę lat

Art. 34. Dodatek za warunki pracy

Art. 34a. Dodatek funkcyjny z tytułu sprawowania funkcji wychowawcy klasy

Art. 35. Praca w godzinach ponadwymiarowych

Art. 35a. Wynagrodzenie za prowadzenie zajęć w programach ze środków ue

Art. 36. Układy zbiorowe pracy dla nauczycieli

Art. 38. Nabycie prawa do wynagrodzenia

Art. 39. Zmiana wysokośCI wynagrodzenia

Art. 42. Czas pracy nauczyciela

Art. 42a. Obniżenie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć

Art. 42b. Praca w porze nocnej

Art. 42c. Dni wolne od pracy

Art. 42d. Wymogi w zakresie etatów kadry dydaktycznej w przedszkolu, w szkole podstawowej I szkołach średnich

Rozdział 6. Nagrody I odznaczenia

Art. 47. Nagrody jubileuszowe

Art. 48. Dodatkowe wynagrodzenie roczne

Art. 49. Fundusz na nagrody dla nauczycieli

Art. 51. Medal komisji edukacji narodowej

Rozdział 7. Uprawnienia socjalne I urlopy

Art. 53. Odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych

Art. 53a. świadczenie na start dla nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu

Art. 54. Dodatek dla nauczyciela zatrudnionego na wsi lub w małym mieście

Art. 63. Ochrona prawna nauczyciela

Art. 64. Ferie letnie I zimowe a prawo do urlopu wypoczynkowego

Art. 65. Prawo do pierwszego urlopu w szkole, w której organizacji przewidziane są ferie

Art. 66. Niewykorzystanie urlopu wypoczynkowego w okresie ferii szkolnych

Art. 66a. Przesunięcie urlopu wypoczynkowego na termin późniejszy

Art. 67. Wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego

Art. 67a. Urlop wychowawczy

Art. 67b. Rezygnacja z udzielonego urlopu wychowawczego

Art. 67c. Urlop wychowawczy a urlop wypoczynkowy

Art. 67d. Wniosek nauczyciela uprawnionego do urlopu wychowawczego o obniżenie wymiaru czasu pracy

Art. 67e. Zwolnienie od pracy dla wychowującego dziecko do 14 lat

Art. 67f. Uprawnienia pracownicze nauczyciela związane z rodzicielstwem

Art. 67g. Wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy oraz odpowiednio obniżenie wymiaru zatrudnienia

Art. 68. Ulgi I świadczenia związane z kształceniem

Art. 68a. Prawo do zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych

Art. 68b. Bezpłatny urlop opiekuńczy

Art. 69. Prawo do przerwy na karmienie dziecka

Art. 70. Urlop bezpłatny w związku z niemożnośCIą zatrudnienia w miejscu zamieszkania współmałżonka

Rozdział 7a. Finansowanie dokształcania I doskonalenia zawodowego nauczycieli

Art. 70a. Finansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli

Art. 70c. Obowiązek doskonalenia umiejętnośCI I kwalifikacji zawodowych

Art. 70d. Rozporządzenie w sprawie doskonalenia zawodowego nauczycieli

Rozdział 8. Ochrona zdrowia

Art. 72. Pomoc zdrowotna dla nauczycieli korzystających z opieki zdrowotnej

Art. 73. Urlop dla poratowania zdrowia

Rozdział 9. Dzień edukacji narodowej

Art. 74. Dzień edukacji narodowej

Rozdział 10. Odpowiedzialność dyscyplinarna

Art. 75. Odpowiedzialność dyscyplinarna nauczycieli

Art. 76. Kary dyscyplinarne

Art. 77. Komisje dyscyplinarne

Art. 78. Powoływanie członków komisji dyscyplinarnych

Art. 79. Odwołanie członka komisji dyscyplinarnej przed upływem kadencji

Art. 80. Powoływanie przewodniczących komisji dyscyplinarnych

Art. 81. Składy orzekające komisji dyscyplinarnych

Art. 82. Wyłączenie członka składu orzekającego od udziału w rozpoznawaniu sprawy

Art. 83. Rzecznik dyscyplinarny komisji dyscyplinarnej

Art. 84. Wyłączenie rzecznika dyscyplinarnego od udziału w sprawie

Art. 85. Wszczęcie I umorzenie postępowania dyscyplinarnego

Art. 85a. Niezawisłość komisji dyscyplinarnych

Art. 85b. Orzeczenia komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji

Art. 85c. Zasady postępowania dyscyplinarnego

Art. 85d. Prawo do obrony w postępowaniu wyjaśniającym I dyscyplinarnym

Art. 85e. Rozprawa przed komisją dyscyplinarną

Art. 85f. Zawieszenie postępowania dyscyplinarnego

Art. 85g. Postępowanie dowodowe w postępowaniu wyjaśniającym I dyscyplinarnym

Art. 85h. Przesłuchanie świadka w postępowaniu wyjaśniającym I dyscyplinarnym

Art. 85i. Odesłanie do przepisów kodeksu postępowania karnego

Art. 85j. Rodzaje orzeczeń komisji dyscyplinarnych

Art. 85k. Odwołanie od orzeczenia komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji

Art. 85l. Orzeczenia odwoławczej komisji dyscyplinarnej

Art. 85m. Odwołanie od orzeczenia odwoławczej komisji dyscyplinarnej

Art. 85n. Wznowienie postępowania dyscyplinarnego

Art. 85o. Negatywne przesłanki wszczęcia postępowania dyscyplinarnego

Art. 85p. Wynagrodzenie członków komisji dyscyplinarnych I rzeczników dyscyplinarnych

Art. 85q. Prawo do równowartośCI utraconego zarobku I zwrotu kosztów przejazdu

Art. 85r. Koszty postępowania dyscyplinarnego

Art. 85s. Zatarcie kar dyscyplinarnych

Art. 85t. Zawieszenie w pełnieniu obowiązków nauczyciela lub dyrektora szkoły

Art. 85u. Wynagrodzenie nauczyciela lub dyrektora szkoły w okresie zawieszenia w pełnieniu obowiązków

Art. 85v. Rozporządzenie w sprawie postepowania wyjaśniającego I dyscyplinarnego

Art. 85w. Centralny rejestr orzeczeń dyscyplinarnych

Art. 85x. Prawo do uzyskania informacji z centralnego rejestru orzeczeń dyscyplinarnych

Art. 85y. Wniosek o udzielenie informacji z centralnego rejestru orzeczeń dyscyplinarnych

Art. 85z. Wprowadzanie danych do centralnego rejestru orzeczeń dyscyplinarnych

Rozdział 11. Uprawnienia emerytalne

Art. 86. Prawo do zaopatrzenia emerytalnego dla pracowników wykonujących pracę w szczególnym charakterze

Art. 87. Odprawa w związku z przejściem na emeryturę, rentę lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne

Art. 88. Okresy zatrudnienia uprawniające do przejścia na emeryturę

Art. 90. Dodatek za tajne nauczanie

Rozdział 11a. Przepisy szczególne

Art. 91a. Uprawnienia przysługujące nauczycielom z uwagi na miejsce ich zatrudnienia

Art. 91b. Wyłączenie stosowania niektórych przepisów ustawy

Art. 91c. Odesłanie w sprawach wynikających ze stosunku pracy do przepisów kodeksu pracy

Art. 91d. Sprawowanie kompetencji organu prowadzącego dla szkół I placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego

Rozdział 12. Przepisy epizodyczne, przejściowe I końcowe

Art. 92a. Nagroda specjalna

Art. 92b. Podział środków finansowych z przeznaczeniem na nagrody

Art. 92c. Przekazywanie środków na wypłatę nagrody specjalnej

Art. 92d. Dotacja celowa na wypłatę nagrody specjalnej

Art. 92e. Przetwarzanie danych osobowych nauczycieli celem naliczenia I rozliczenia dotacji celowej na nagrody specjalne

Art. 92f. Wykonywanie przez jednostkę samorządu terytorialnego czynnośCI, zadań I uprawnień organu rejestrującego placówkę

Art. 92g. Wyłączenie z wydatków bieżących kwot wypłaconych nagróD specjalnych

Art. 92h. Uprawnienie do nagrody specjalnej w roku 2023

Art. 93a. Przepisy przejściowe

Art. 93b. Przepisy przejściowe

Art. 94. Przepis przejściowy

Art. 96. Przepis przejściowy

Art. 99. Przepis przejściowy

Art. 100. Przepis przejściowy

Art. 101. Utrata mocy ustawy z dnia 27 kwietnia 1972 r. - karta praw I obowiązków nauczyciela

Art. 102. Wejście ustawy w życie