1. Do zadań Inspekcji Ochrony Środowiska należy:1) kontrola podmiotów korzystających ze środowiska w rozumieniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2022 r. poz. 2556 i 2687) w zakresie:
a) przestrzegania przepisów o ochronie środowiska,
b) przestrzegania decyzji ustalających warunki korzystania ze środowiska oraz przestrzegania zakresu, częstotliwości i sposobu prowadzenia pomiarów wielkości emisji i jej wpływu na stan środowiska,
c) przestrzegania przepisów dotyczących zawartości siarki w ciężkim oleju opałowym stosowanym w instalacjach energetycznego spalania paliw oraz w oleju do silników statków żeglugi śródlądowej,
d) eksploatacji instalacji i urządzeń chroniących środowisko przed zanieczyszczeniem,
e) przestrzegania przepisów o gospodarce opakowaniami oraz odpadami opakowaniowymi,
f) przestrzegania przepisów o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej,
g) postępowania z substancjami zubożającymi warstwę ozonową oraz z fluorowanymi gazami cieplarnianymi i pozostałymi fluorowanymi gazami cieplarnianymi, o których mowa w ustawie z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych (Dz. U. z 2020 r. poz. 2065), oraz z produktami i urządzeniami zawierającymi te substancje lub gazy lub od nich uzależnionymi, z wyłączeniem systemów ochrony przeciwpożarowej i gaśnic zawierających te substancje lub gazy,
h) przestrzegania przepisów ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o mikroorganizmach i organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. z 2022 r. poz. 546), w zakresie wymagań określonych w zezwoleniach na prowadzenie zakładu inżynierii genetycznej albo w zgodach na zamierzone uwolnienie organizmów genetycznie zmodyfikowanych do środowiska w zakresie postępowania z odpadami, w tym powstającymi podczas zamkniętego użycia organizmów genetycznie zmodyfikowanych oraz po zakończeniu zamierzonego uwolnienia organizmów genetycznie zmodyfikowanych do środowiska,
i) przestrzegania przepisów o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji,
j) przestrzegania przepisów o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, z wyjątkiem przepisów art. 37 obowiązek nieodpłatnego odbioru zużytego sprzętu z gospodarstw domowych i art. 39 obowiązki dystrybutora ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1622),
k) przestrzegania przepisów o bateriach i akumulatorach, z wyjątkiem przestrzegania przez sprzedawców detalicznych i sprzedawców hurtowych przepisów art. 8 limity zawartości rtęci i kadmu w bateriach i akumulatorach, art. 9 oznakowanie baterii i akumulatorów, art. 10 zakaz wprowadzania do obrotu i dystrybucji baterii i akumulatorów niespełniających wymagań ust. 1, art. 11 wymóg dołączania instrukcji, art. 31 obowiązek odebrania od użytkownika końcowego zużytych baterii i akumulatorów ust. 3, art 48-50, art. 53 obowiązki sprzedawcy detalicznego samochodowych baterii i akumulatorów oraz art. 54 opłata depozytowa ust. 1 i 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. z 2022 r. poz. 1113),
l) przestrzegania przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2022 r. poz. 699, 1250, 1726, 2127 i 2722 oraz z 2023 r. poz. 295);1a) kontrola przestrzegania przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2022 r. poz. 2519);
2) prowadzenie państwowego monitoringu środowiska, w szczególności:
a) opracowywanie i realizacja wieloletnich strategicznych programów państwowego monitoringu środowiska i wykonawczych programów państwowego monitoringu środowiska,
b) gromadzenie informacji o środowisku w zakresie ujętym w programach państwowego monitoringu środowiska,
c) przetwarzanie zgromadzonych informacji o środowisku i dokonywanie ocen stanu środowiska,
d) opracowywanie raportów o stanie środowiska,
e) udział w międzynarodowej wymianie informacji o stanie środowiska, w tym koordynacja współpracy z Europejską Agencją Środowiska, o której mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 401/2009 z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie Europejskiej Agencji Środowiska oraz Europejskiej Sieci Informacji i Obserwacji Środowiska (Dz. Urz. UE L 126 z 21.05.2009, str. 13);2a) prowadzenie działalności laboratoryjnej polegającej na:
a) wykonywaniu badań, w tym pobieraniu próbek, wykonywaniu pomiarów i analiz na potrzeby państwowego monitoringu środowiska oraz działań kontrolnych,
b) zapewnieniu nadzoru nad jakością badań, o których mowa w lit. a, zgodnie z normą PN-EN-ISO/IEC 17025 Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących,
c) prowadzeniu badań przy użyciu referencyjnych i równoważnych metod pomiarowych,
d) organizacji i udziale w porównaniach międzylaboratoryjnych i badaniach biegłości;3) podejmowanie decyzji wstrzymujących działalność prowadzoną z naruszeniem wymagań związanych z ochroną środowiska lub naruszeniem warunków korzystania ze środowiska;
4) przeciwdziałanie poważnym awariom oraz sprawowanie nadzoru nad usuwaniem ich skutków;
5) wykonywanie zadań związanych ze zbieraniem danych do Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń oraz prowadzeniem Krajowego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń;
6) wykonywanie zadań określonych w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2022 r. poz. 1029, z późn. zm.);
7) udział w przekazywaniu do użytkowania obiektów lub instalacji realizowanych jako przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko;
8) wykonywanie zadań w zakresie zapobiegania szkodom w środowisku i ich naprawy;
9) wykonywanie zadań określonych w przepisach o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów;
10) wykonywanie zadań określonych w ustawie z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2336);
10a) wykonywanie zadań określonych w przepisach ustawy z dnia 16 czerwca 2023 r. o wielkoobszarowych terenach zdegradowanych (Dz. U. poz. 1719);
11) kontrola wyrobów wprowadzonych do obrotu lub oddanych do użytku, podlegających ocenie zgodności w zakresie spełniania przez nie zasadniczych lub innych wymagań dotyczących ochrony środowiska;
12) wykonywanie zadań z zakresu:
a) ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. z 2022 r. poz. 1816),
b) rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniającego dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dz. Urz. UE L 396 z 30.12.2006, str. 1, z późn. zm.),
c) rozporządzenia (WE) nr 648/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie detergentów (Dz. Urz. UE L 104 z 08.04.2004, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 34, str. 48, z późn. zm.),
d) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 689/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. dotyczącego wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów (Dz. Urz. UE L 204 z 31.07.2008, str. 1, z późn. zm.),
e) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającego i uchylającego dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz. Urz. UE L 353 z 31.12.2008, str. 1, z późn. zm.)
- w zakresie zagrożeń dla środowiska;12a) wykonywanie zadań wynikających z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 995/2010 z dnia 20 października 2010 r. ustanawiającego obowiązki podmiotów wprowadzających do obrotu drewno i produkty z drewna (Dz. Urz. UE L 295 z 12.11.2010, str. 23);
13) wykonywanie zadań dotyczących przeprowadzania kontroli przestrzegania przepisów ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1092, 1576, 1967 i 2687) w zakresie emisji gazów cieplarnianych objętych systemem oraz szacowanie wielkości emisji gazów cieplarnianych z instalacji lub z operacji lotniczej, o którym mowa w art. 87 ust. 4 i art. 88 ust. 1 tej ustawy;
13a) przeprowadzanie kontroli, o której mowa w art. 168a kontrola spełniania wymagań przez farby i lakiery ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska;
14) wykonywanie pomiarów wielkości emisji oraz poziomu substancji lub energii występujących w środowisku;
15) (uchylony)
16) (uchylony)
17) współdziałanie w zakresie ochrony środowiska z innymi organami kontroli, organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości, innymi organami administracji państwowej i organami samorządu terytorialnego oraz obrony cywilnej, a także organizacjami społecznymi;
17a) wykonywanie zadań określonych w ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2625 i 2687 oraz z 2023 r. poz. 295 i 412);
17b) wykonywanie zadań określonych w ustawie z dnia 19 lipca 2016 r. o dostępie do zasobów genetycznych i podziale korzyści z ich wykorzystania (Dz. U. z 2019 r. poz. 1594) oraz wynikających z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 511/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie środków zapewniających zgodność użytkowników w Unii z wymogami wynikającymi z Protokołu z Nagoi dotyczącego dostępu do zasobów genetycznych oraz uczciwego i sprawiedliwego podziału korzyści wynikających z wykorzystania tych zasobów (Dz. Urz. UE L 150 z 20.05.2014, str. 59) i rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/1866 z dnia 13 października 2015 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 511/2014 w odniesieniu do rejestru kolekcji, monitorowania zgodności użytkowników i najlepszych praktyk (Dz. Urz. UE L 275 z 20.10.2015, str. 4);
17c) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej (Dz. U. z 2021 r. poz. 214);
17d) kontrola przestrzegania przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności (Dz. U. z 2020 r. poz. 1645);
17e) wykonywanie zadań określonych w przepisach ustawy z dnia 15 lipca 2020 r. o systemach homologacji typu UE i nadzoru rynku silników spalinowych przeznaczonych do maszyn mobilnych nieporuszających się po drogach (Dz. U. poz. 1339);
17f) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków (Dz. U. z 2022 r. poz. 438, 1561, 1576, 1967 i 2456) w zakresie wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza przez przedsiębiorcę w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221);
18) wykonywanie innych zadań określonych odrębnymi przepisami.1a. Do zadań Inspekcji Ochrony Środowiska należy również ściganie przestępstw przeciwko środowisku określonych w Kodeksie karnym oraz wykroczeń określonych w Kodeksie wykroczeń i ustawach wymienionych w ust. 1, w tym wnoszenie i popieranie aktów oskarżenia.
2. (uchylony)
3. Inspekcja Ochrony Środowiska współpracuje z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych.
4. W przypadku niecierpiącym zwłoki organy Inspekcji Ochrony Środowiska, realizując zadania, o których mowa w ust. 1, 1a i 3, wykonują obowiązek, o którym mowa w art. 13 informacje podawane w przypadku zbierania danych od osoby, której dane dotyczą ust. 1 i 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 2016/679”, przez udostępnienie informacji, o których mowa w art. 13 informacje podawane w przypadku zbierania danych od osoby, której dane dotyczą ust. 1 i 2 rozporządzenia 2016/679, w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu, na swojej stronie internetowej oraz w siedzibie urzędu w widocznym miejscu.
5. W związku z przetwarzaniem przez organy Inspekcji Ochrony Środowiska danych osobowych w toku realizacji zadań określonych w ust. 1, 1a i 3 prawo, o którym mowa w art. 15 prawo dostępu przysługujące osobie, której dane dotyczą ust. 1 lit. g rozporządzenia 2016/679, przysługuje w zakresie, w jakim nie ma wpływu na ochronę praw i wolności osoby, od której dane pozyskano.
6. Organy Inspekcji Ochrony Środowiska informują o ograniczeniu, o którym mowa w ust. 5, odpowiednio przy pierwszej czynności skierowanej do osoby, której dane dotyczą, w formie publicznego obwieszczenia, w innej formie publicznego ogłoszenia zwyczajowo przyjętej w danej miejscowości lub przez udostępnienie pisma w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej właściwego organu Inspekcji Ochrony Środowiska.
7. Dane osobowe, o których mowa w ust. 5, podlegają zabezpieczeniom zapobiegającym nadużyciom lub niezgodnemu z prawem dostępowi lub przekazaniu polegającym co najmniej na:1) dopuszczeniu do przetwarzania danych osobowych wyłącznie osób posiadających pisemne upoważnienie wydane przez administratora danych;
2) pisemnym zobowiązaniu osób upoważnionych do przetwarzania danych osobowych do zachowania ich w poufności.8. Wystąpienie z żądaniem, o którym mowa w art. 18 prawo do ograniczenia przetwarzania danych ust. 1 rozporządzenia 2016/679, nie wstrzymuje ani nie ogranicza wykonywania przez organy Inspekcji Ochrony Środowiska zadań, o których mowa w ust. 1, 1a i 3.
Struktura Ustawa o inspekcji ochrony środowiska
Art. 1. Cel powołania inspekcji ochrony środowiska
Art. 2. Zadania inspekcji ochrony środowiska
Rozdział 2. Organy inspekcji ochrony środowiska
Art. 3. Organy inspekcji ochrony środowiska
Art. 3a. Główny inspektor ochrony środowiska jako centralny organ administracji rządowej
Art. 4. Nabór na stanowisko I powoływanie głównego inspektora ochrony środowiska
Art. 4a. Zadania głównego inspektora ochrony środowiska
Art. 5. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska
Art. 5a. Roczny plan działalnośCI kontrolnej
Art. 7. Powierzenie powiatom niektórych zadań wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska
Rozdział 2a. Pracownicy inspekcji ochrony środowiska
Art. 8e. Wymogi wobec inspektora inspekcji
Art. 8f. System czasu pracy na stanowisku inspektora inspekcji ochrony środowiska
Art. 8h. Ochrona prawna pracowników inspekcji
Rozdział 3. Wykonywanie zadań kontrolnych przez inspekcję ochrony środowiska
Art. 9. Wykonywanie zadań kontrolnych przez inspekcję
Art. 9a. Kontrole przedsiębiorców
Art. 9b. Dokumenty okazywane przed rozpoczęciem kontroli
Art. 9c. Uprawnienia inspektorów I obowiązki kontrolujących
Art. 10. Obowiązki podmiotów podlegających kontroli
Art. 10a. Obowiązek udzielenia pomocy w czynnościach kontrolnych
Art. 10d. Wykorzystywanie I udostępnianie informacji uzyskanych w czasie czynnośCI kontrolnych
Art. 10e. Korzystanie przez organy inspekcji z informacji kryminalnej
Art. 11. Protokół z czynnośCI kontrolnych
Art. 12. Kompetencje pokontrolne wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska
Art. 14. Uprawnienia oskarżyciela w sprawach o wykroczenia przeciwko środowisku
Art. 15. Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa przeciwko środowisku
Art. 18. Koszty analiz I wykonywania pomiarów
Rozdział 4. Państwowy monitoring środowiska
Art. 23. Państwowy monitoring środowiska
Art. 25. Gromadzenie informacji o środowisku I jego ochronie
Art. 25b. Raport o stanie środowiska w polsce
Art. 25c. Informacje I dane przekazywane komisji europejskiej I europejskiej agencji środowiska
Art. 28. Obowiązek informowania o stanie środowiska I udostępnianie danych o wynikach pomiarów
Art. 28f. Centralne laboratorium badawcze
Art. 28g. Krajowe laboratoria referencyjne
Rozdział 4c. System informatyczny inspekcji ochrony środowiska "ekoinfonet"
Art. 28h. System informatyczny inspekcji ochrony środowiska "ekoinfonet"
Art. 28i. Krajowe repozytorium danych o stanie I ochronie środowiska
Art. 28j. Obowiązki korzystającego z danych z ekoinfonetu
Rozdział 5. Wykonywanie zadań w zakresie poważnych awarii
Art. 29. Zadania inspekcji w zakresie przeciwdziałania poważnym awariom
Rozdział 5a. Przepisy karne I przepisy o karach pieniężnych
Rozdział 6. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe I końcowe
Art. 32. Zmiana ustawy - prawo wodne
Art. 33. Zmiana ustawy o ochronie I kształtowaniu środowiska