Ustawa o samorządzie gminnym

Rozdział 1. Przepisy ogólne

Art. 1. Wspólnota samorządowa - 1. Mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową. 2....

Art. 2. Osobowość prawna I zadania gminy - 1. Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na...

Art. 3. Określenie ustroju gminy w statucie - 1. O ustroju gminy stanowi jej statut. 2. Projekt statutu...

Art. 4. Kompetencje rady ministrów w stosunku do gminy - 1. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia:1) tworzy, łączy, dzieli i...

Art. 4a. Tryb wydawania rozporządzeń w sprawie granic gmin - 1. Wydanie rozporządzenia, o którym mowa w art. 4 kompetencje...

Art. 4b. Wniosek rady gminy w sprawie tworzenia, łączenia, podziału I znoszenia gmin oraz nadania statusu miasta - 1. Wydanie rozporządzenia, o którym mowa w art. 4 kompetencje...

Art. 4c. Referendum lokalne w sprawie utworzenia, zniesienia, podziału gminy - 1. W sprawie utworzenia, połączenia, podziału i zniesienia gminy oraz...

Art. 4d. Dochody I granice gminy jako wyznacznik podziału - Rada Ministrów nie przeprowadza zmian, o których mowa w art....

Art. 4e. Pełnomocnik do spraw połączenia lub utworzenia gminy - 1. W przypadku łączenia gmin lub tworzenia nowej gminy Prezes...

Art. 4ea. Status prawny gminy powstałej wskutek połączenia gmin - 1. Gmina powstała w wyniku połączenia gmin wstępuje we wszystkie...

Art. 4eb. Zmiana granic gminy przez wyłączenie częśCI jej obszaru - 1. W przypadku zmiany granic gmin polegającej na wyłączeniu części...

Art. 4f. Rozwiązanie gminy a wyznaczenie osoby wykonującej kompetencje rady gminy - Jeżeli w wyniku zmian w podziale terytorialnym państwa rada gminy...

Art. 5. Gmina I jej jednostki pomocnicze - 1. Gmina może tworzyć jednostki pomocnicze: sołectwa oraz dzielnice, osiedla...

Art. 5a. Konsultacje z mieszkańcami gminy - 1. W wypadkach przewidzianych ustawą oraz w innych sprawach ważnych...

Art. 5b. Młodzieżowa rada gminy - 1. Gmina podejmuje działania na rzecz wspierania i upowszechniania idei...

Art. 5c. Gminna rada seniorów - 1. Gmina sprzyja solidarności międzypokoleniowej oraz tworzy warunki do pobudzania...

Rozdział 2. Zakres działania I zadania gminy

Art. 6. Zakres działania gminy - 1. Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o...

Art. 7. Zadania własne gminy - 1. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy....

Art. 8. Zadania zlecone wykonywane przez gminę - 1. Ustawy mogą nakładać na gminę obowiązek wykonywania zadań zleconych...

Art. 9. Gospodarka gminna - 1. W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne,...

Art. 9a. Monitoring - 1. Gmina w celu zapewnienia porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli...

Art. 10. Współdziałanie MIędzy jednostkami samorządu terytorialnego - 1. Wykonywanie zadań publicznych może być realizowane w drodze współdziałania...

Art. 10a. Wspólna obsługa jednostek przez gminę - Gmina może zapewnić wspólną obsługę, w szczególności administracyjną, finansową i...

Art. 10b. Uprawnienia jednostek obsługujących I obsługiwanych - 1. Wspólną obsługę mogą prowadzić urząd gminy, inna jednostka organizacyjna...

Art. 10c. Zakres wspólnej obsługi jednostek przez gminę - 1. Zakres wspólnej obsługi nie może obejmować kompetencji kierowników jednostek...

Art. 10d. Przetwarzanie danych przez jednostkę obsługująCą - Jednostka obsługująca jest uprawniona do przetwarzania danych osobowych przetwarzanych przez...

Art. 10e. Strategia rozwoju gminy - 1. Gmina może opracować strategię rozwoju gminy. 2. Strategia rozwoju...

Art. 10f. Opracowanie I przyjmowanie projektu strategii gminy - 1. Rada gminy, w drodze uchwały, określa szczegółowy tryb i...

Art. 10g. Strategia rozwoju ponadlokalnego - 1. Gminy sąsiadujące, powiązane ze sobą funkcjonalnie, mogą opracować strategię...

Rozdział 3. Władze gminy

Art. 11. Rozstrzygnięcia mieszkańCów gminy - 1. Mieszkańcy gminy podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym (poprzez wybory...

Art. 11a. Organy gminy - 1. Organami gminy są:1) rada gminy; 2) wójt (burmistrz, prezydent...

Art. 11b. Działalność organów gminy - 1. Działalność organów gminy jest jawna. Ograniczenia jawności mogą wynikać...

Art. 12. Odesłanie do przepisów ustawy o referendum gminnym - Zasady i tryb przeprowadzania referendum gminnego określa odrębna ustawa.

Art. 14. Tryb podejmowania uchwał przez radę gminy - 1. Uchwały rady gminy zapadają zwykłą większością głosów w obecności...

Art. 15. Rada gminy jako organ stanowiący I kontrolny - 1. Z zastrzeżeniem art. 12 odesłanie do przepisów ustawy o...

Art. 16. Kadencja rady gminy - Kadencja rady gminy trwa 5 lat licząc od dnia wyboru.

Art. 17. Liczba radnych w radzie gminy - 1. W skład rady wchodzą radni w liczbie:1) piętnastu w...

Art. 18. Kompetencje rady gminy - 1. Do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające w...

Art. 18a. Komisja rewizyjna - 1. Rada gminy kontroluje działalność wójta, gminnych jednostek organizacyjnych oraz...

Art. 18b. Komisja skarg, wniosków I petycji - 1. Rada gminy rozpatruje skargi na działania wójta i gminnych...

Art. 19. Przewodniczący I wiceprzewodniczący - tryb powoływania I zadania - 1. Rada gminy wybiera ze swego grona przewodniczącego i 1-3...

Art. 20. Sesje rady gminy - 1. Rada gminy obraduje na sesjach zwoływanych przez przewodniczącego w...

Art. 21. Tryb I zasady działania komisji - 1. Rada gminy ze swojego grona może powoływać stałe i...

Art. 21a. Zwierzchnictwo służbowe przewodniczącego rady gminy w stosunku do pracowników urzędu gminy - Przewodniczący rady gminy w związku z realizacją swoich obowiązków może...

Art. 22. Statut gminy - 1. Organizację wewnętrzną oraz tryb pracy organów gminy określa statut...

Art. 23. Obowiązki radnego, kluby radnych - 1. Radny obowiązany jest kierować się dobrem wspólnoty samorządowej gminy....

Art. 23a. ślubowanie radnych - 1. Przed przystąpieniem do wykonywania mandatu radni składają ślubowanie: "Wierny...

Art. 24. Obowiązek udziału radnego w pracach rady gminy, komisji I instytucji - 1. Radny jest obowiązany brać udział w pracach rady gminy...

Art. 24a. Ograniczenia w zatrudnianiu radnego - 1. Z radnym nie może być nawiązywany stosunek pracy w...

Art. 24b. Ograniczenia w zakresie pracy radnego gminy, ochrona pracownicza radnego - 1. Osoba wybrana na radnego nie może wykonywać pracy w...

Art. 24c. Przywrócenie radnego do pracy po wygaśnięciu mandatu - Po wygaśnięciu mandatu pracodawca przywraca radnego do pracy na tym...

Art. 24d. Zakaz powierzenie radnemu wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej - Wójt nie może powierzyć radnemu gminy, w której radny uzyskał...

Art. 24e. Zakazy w zakresie wykorzystywania mandatu radnego - 1. Radni nie mogą podejmować dodatkowych zajęć ani otrzymywać darowizn...

Art. 24f. Ograniczenia w zakresie działalnośCI gospodarczej radnego I pełnionych przez niego funkcji - 1. Radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek...

Art. 24fa. Niedopuszczalność zawierania umów najmu lokali I nabywania własnośCI lokali przez wójtów I radnych I osób pozostających z nimi we wspólnym pożyciu - 1. Wójtowie, zastępcy wójtów, radni, małżonkowie wójtów, zastępców wójtów, radnych,...

Art. 24h. Podmioty zobowiązane do złożenia oświadczenia majątkowego - 1. Radny, wójt, zastępca wójta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik...

Art. 24i. Jawność informacji zawartych w oświadczeniach majątkowych radnych - 1. Informacje zawarte w oświadczeniu majątkowym są jawne, z wyłączeniem...

Art. 24k. Niedopełnienie obowiązku złożenia oświadczenia majątkowego - 1. Niezłożenie oświadczenia majątkowego mimo upływu dodatkowego terminu, o którym...

Art. 24l. Odpowiedzialność za podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w oświadczeniu majątkowym - Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w oświadczeniu majątkowym, powoduje odpowiedzialność...

Art. 24m. Zakaz przyjmowania świadczenia od podmiotu zależnego - 1. Wójt, zastępca wójta, skarbnik gminy, sekretarz gminy, kierownik jednostki...

Art. 25. Immunitet I diety radnego - 1. W związku z wykonywaniem mandatu radny korzysta z ochrony...

Art. 25a. Zakaz udziału w głosowaniu dotyczącym interesu prawnego radnego - Radny nie może brać udziału w głosowaniu w radzie ani...

Art. 25b. Zakaz łączenia mandatu radnego - Mandatu radnego gminy nie można łączyć z:1) mandatem posła lub...

Art. 26. Organ wykonawczy w gminie - 1. Organem wykonawczym gminy jest wójt. 2. Kadencja wójta rozpoczyna...

Art. 26a. Zastępcy wójta - 1. Wójt, w drodze zarządzenia, powołuje oraz odwołuje swojego zastępcę...

Art. 27. Zakaz łączenia funkcji wójta - Funkcji wójta oraz jego zastępcy nie można łączyć z:1) funkcją...

Art. 28. Stosowanie do wójta I zastępców przepisów - Do wójta i jego zastępców stosuje się odpowiednio przepis art....

Art. 28a. Uchwała w sprawie absolutorium dla wójta - 1. Uchwała rady gminy w sprawie nieudzielenia wójtowi absolutorium, podjęta...

Art. 28aa. Raport o stanie gminy - 1. Wójt co roku do dnia 31 maja przedstawia radzie...

Art. 28b. Uchwała o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta - 1. Rada gminy, po upływie 9 miesięcy od dnia wyboru...

Art. 28c. Kolejny wniosek o przeprowadzenie referendum - Jeżeli zgłoszony w trybie art. 28b uchwała o przeprowadzeniu referendum...

Art. 28d. Przedterminowe wybory wójta - 1. W przypadku wygaśnięcia mandatu wójta przed upływem kadencji, przeprowadza...

Art. 28e. Skutek wygaśnięcia mandatu wójta przed upływem kadencji - Wygaśnięcie mandatu wójta przed upływem kadencji jest równoznaczne z odwołaniem...

Art. 28f. Wygaśnięcie mandatu wójta przed upływem kadencji - 1. W przypadku wygaśnięcia mandatu wójta przed upływem kadencji jego...

Art. 28g. Przejęcie zadań wójta przez jego zastępcę - 1. W przypadku przemijającej przeszkody w wykonywaniu zadań i kompetencji...

Art. 28h. Wyznaczenie osoby do przejęcia I wykonywania zadań I kompetencji wójta - W przypadkach, o których mowa w art. 28g przejęcie zadań...

Art. 29. Pełnienie funkcji przez wójta po upływie kadencji - 1. Po upływie kadencji wójta pełni on swoją funkcję do...

Art. 29a. ślubowanie wójta - 1. Objęcie obowiązków przez wójta następuje z chwilą złożenia wobec...

Art. 30. Zadania wójta - 1. Wójt wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone...

Art. 31. Reprezentowanie gminy jako zadanie wójta - Wójt kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz.

Art. 31a. Zadania wójta w zakresie ochrony przed powodzią - Wójt opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i...

Art. 31b. Zarządzenie ewakuacji z obszarów zagrożonych - 1. Jeżeli w inny sposób nie można usunąć bezpośredniego niebezpieczeństwa...

Art. 33. UrząD gminy - 1. Wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy. 2. Organizację...

Art. 35. Organizacja jednostki pomocniczej - 1. Organizację i zakres działania jednostki pomocniczej określa rada gminy...

Art. 35a. Niedopuszczalność zarządzenia wyborów w niektórych terminach - 1. Wyborów do organów jednostek pomocniczych gminy oraz wyborów do...

Art. 36. Zebranie wiejskie I sołtys jako organy w sołectwie - zadania - 1. Organem uchwałodawczym w sołectwie jest zebranie wiejskie, a wykonawczym...

Art. 37. Organ uchwałodawczy w dzielnicy - 1. Organem uchwałodawczym w dzielnicy (osiedlu) jest rada o liczbie...

Art. 37a. Uprawnienia przewodniczącego organu wykonawczego jednostki pomocniczej - Przewodniczący organu wykonawczego jednostki pomocniczej może uczestniczyć w pracach rady...

Art. 37b. Dieta oraz zwrot kosztów dla przewodniczącego organu wykonawczego jednostki pomocniczej - 1. Rada gminy może ustanowić zasady, na jakich przewodniczącemu organu...

Art. 38. Odesłanie do przepisów w razie odrębnośCI ustroju gmin - Odrębności ustroju gmin, które wykonują zadania o szczególnym charakterze, określają...

Art. 39. Wójt jako organ decyzyjny w sprawach indywidualnych - 1. Decyzje w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej wydaje...

Rozdział 4. Akty prawa miejscowego stanowionego przez gminę

Art. 40. Akty prawa miejscowego - zakres - 1. Na podstawie upoważnień ustawowych gminie przysługuje prawo stanowienia aktów...

Art. 41. Forma aktów prawa miejscowego - 1. Akty prawa miejscowego ustanawia rada gminy w formie uchwały....

Art. 41a. Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza - 1. Grupa mieszkańców gminy, posiadających czynne prawa wyborcze do organu...

Art. 42. Odesłanie do przepisów ustawy w sprawie ogłaszania aktów prawa miejscowego - Zasady i tryb ogłaszania aktów prawa miejscowego określa ustawa z...

Rozdział 5. Mienie komunalne

Art. 43. Pojęcie mienia komunalnego - Mieniem komunalnym jest własność i inne prawa majątkowe należące do...

Art. 44. Nabycie mienia komunalnego - warunki - Nabycie mienia komunalnego następuje:1) na podstawie ustawy - Przepisy wprowadzające...

Art. 45. Samodzielność podmiotów mienia komunalnego - 1. Podmioty mienia komunalnego samodzielnie decydują o przeznaczeniu i sposobie...

Art. 46. ZarząD mieniem a warunki oświadczenia woli - 1. Oświadczenie woli w imieniu gminy w zakresie zarządu mieniem...

Art. 47. Działanie kierowników jednostek organizacyjnych - 1. Kierownicy jednostek organizacyjnych gminy nieposiadających osobowości prawnej działają jednoosobowo...

Art. 48. Jednostka pomocnicza a korzystanie z mienia komunalnego - 1. Jednostka pomocnicza zarządza i korzysta z mienia komunalnego oraz...

Art. 49. Odpowiedzialność gminy - zasady - 1. Gmina nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania innych gminnych osób...

Art. 50. Obowiązek zachowania szczególnej starannośCI przy wykonywaniu zarządu - 1. Obowiązkiem osób uczestniczących w zarządzaniu mieniem komunalnym jest zachowanie...

Art. 50a. Umowa z inwestorem w sprawie obniżonej stawki opłaty za zajęcie pasa drogowego - 1. Gmina może zawrzeć z inwestorem umowę, na mocy której...

Rozdział 6. Gminna gospodarka finansowa

Art. 51. Samodzielność prowadzenia gospodarki finansowej przez gminę - 1. Gmina samodzielnie prowadzi gospodarkę finansową na podstawie uchwały budżetowej...

Art. 54. Dochody gminy - 1. Dochody gminy są określone w odrębnych ustawach. 2. Dochodami...

Art. 58. Zobowiązania finansowe - źróDła - 1. Uchwały i zarządzenia organów gminy dotyczące zobowiązań finansowych wskazują...

Art. 59. Dysponowanie środkami gminy a kasowe wykonania - Dyspozycja środkami pieniężnymi gminy jest oddzielona od kasowego jej wykonania....

Art. 60. Odpowiedzialność za gospodarkę finansową - 1. Za prawidłową gospodarkę finansową gminy odpowiada wójt. 2. Wójtowi...

Art. 61. Jawność gospodarowania finansami - 1. Gospodarka finansowa gminy jest jawna. 2. Wójt niezwłocznie ogłasza...

Art. 62. Regionalne izby obrachunkowe jako organy kontroli gospodarki - Kontrolę gospodarki finansowej gmin i związków sprawują regionalne izby obrachunkowe....

Rozdział 7. Związki I porozumienia MIędzygminne

Art. 64. Związki MIędzygminne - 1. W celu wspólnego wykonywania zadań publicznych gminy mogą tworzyć...

Art. 65. Wykonywanie zadań przez związki - 1. Związek wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na...

Art. 66. Obowiązek informowania wojewody o zamiarze zawarcia związku - Gmina informuje wojewodę o zamiarze przystąpienia do związku.

Art. 67. Statut związku MIędzygminnego - 1. Utworzenie związku oraz przystąpienie gminy do związku wymagają przyjęcia...

Art. 67a. Zmiana statutu związku MIędzygminnego - 1. Zmiany statutu związku dokonuje zgromadzenie związku w formie uchwały....

Art. 67b. Likwidacja związku MIędzygminnego - 1. Związek podlega likwidacji na zasadach i w trybie określonych...

Art. 68. Rejestr związków MIędzygminnych - 1. Rejestr związków prowadzi minister właściwy do spraw administracji publicznej....

Art. 69. Zgromadzenie związku jako organ stanowiący I kontrolny - 1. Organem stanowiącym i kontrolnym związku jest zgromadzenie związku, zwane...

Art. 70. Skład zgromadzenia związku - 1. W skład zgromadzenia wchodzą wójtowie gmin uczestniczących w związku....

Art. 71. Uchwały zgromadzenia związku - Uchwały zgromadzenia są podejmowane bezwzględną większością głosów statutowej liczby członków...

Art. 72. Tryb wnoszenia sprzeciwu do uchwały związku - 1. Członek zgromadzenia może wnieść pisemny sprzeciw w stosunku do...

Art. 73. ZarząD jako organ wykonawczy związku - 1. Organem wykonawczym związku jest zarząd. 2. Zarząd związku jest...

Art. 73a. Gospodarka finansowa związku MIędzygminnego - 1. Do gospodarki finansowej związku międzygminnego stosuje się odpowiednio przepisy...

Art. 73b. Przekształcenie związku MIędzygminnego w związek powiatowo-gminny - 1. Do związku międzygminnego może przystąpić powiat. W takim przypadku...

Art. 74. Porozumienia MIędzygminne - 1. Gminy mogą zawierać porozumienia międzygminne w sprawie powierzenia jednej...

Rozdział 8. (uchylony) -

Rozdział 9. Stowarzyszenia gmin

Art. 84. Cele tworzenia stowarzyszeń gmin - 1. W celu wspierania idei samorządu terytorialnego oraz obrony wspólnych...

Art. 84a. Przystępowanie gminy do MIędzynarodowych zrzeszeń społecznośCI lokalnych I regionalnych - Zasady przystępowania gminy do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych...

Rozdział 10. Nadzór nad działalnośCIą gminną

Art. 85. Nadzór nad działalnośCIą gminną - Nadzór nad działalnością gminną sprawowany jest na podstawie kryterium zgodności...

Art. 86. Organy nadzoru nad stowarzyszeniem - Organami nadzoru są Prezes Rady Ministrów i wojewoda, a w...

Art. 87. Wkraczanie w działalność gminną organów nadzoru - Organy nadzoru mogą wkraczać w działalność gminną tylko w przypadkach...

Art. 88. Uprawnienia organów nadzoru - Organy nadzoru mają prawo żądania informacji i danych, dotyczących organizacji...

Art. 89. Warunki I tryb uzależniania rozstrzygnięcia od innego organu - 1. Jeżeli prawo uzależnia ważność rozstrzygnięcia organu gminy od jego...

Art. 90. Terminy przekazywania uchwał wojewodzie - 1. Wójt obowiązany jest do przedłożenia wojewodzie uchwał rady gminy...

Art. 91. Skutek sprzecznośCI uchwał z prawem - 1. Uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są...

Art. 92. Wstrzymanie wykonania uchwał z mocy prawa - 1. Stwierdzenie przez organ nadzoru nieważności uchwały lub zarządzenia organu...

Art. 92a. Skarga na rozstrzygnięcie nadzorcze - 1. W przypadku złożenia przez organ gminy skargi na rozstrzygnięcie...

Art. 93. Upływ terminu a uprawnienie organu nadzoru - 1. Po upływie terminu wskazanego w art. 91 skutek sprzeczności...

Art. 94. Termin do stwierdzenia nieważnośCI uchwały - 1. Nie stwierdza się nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy...

Art. 96. Rozwiązanie rady gminy jako skutek powtarzającego się naruszania przepisów - 1. W razie powtarzającego się naruszenia przez radę gminy Konstytucji...

Art. 97. Przesłanki I tryb zawieszenia organów gminy - 1. W razie nierokującego nadziei na szybką poprawę i przedłużającego...

Art. 98. Skarga do sądu administracyjnego - 1. Rozstrzygnięcia organu nadzorczego dotyczące gminy, w tym rozstrzygnięcia, o...

Art. 98a. Uprawnienia wojewody w razie niepodjęcia czynnośCI przez organ gminy - 1. Jeżeli właściwy organ gminy, wbrew obowiązkowi wynikającemu z przepisów...

Art. 99. Stosowanie przepisów o nadzorze do związków I porozumień - 1. (uchylony) 1a. Przepisy o nadzorze nad gminami stosuje się...

Art. 100. Bezpłatne postępowanie sądowe - Postępowanie sądowe, o którym mowa w artykułach poprzedzających, jest wolne...

Art. 101. Zaskarżanie uchwały lub zarządzenia organu gminy - 1. Każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą...

Art. 101a. Skarga na niewykonywanie przez organ gminy czynnośCI nakazanych prawem - 1. Przepisy art. 101 zaskarżanie uchwały lub zarządzenia organu gminy...

Art. 102. Nie stosowanie przepisów rozdziału do decyzji indywidualnych - Przepisów rozdziału niniejszego nie stosuje się do decyzji indywidualnych w...

Rozdział 11. Przepis końcowy

Art. 103. Wejście ustawy w życie - Ustawa wchodzi w życie w terminie i na zasadach określonych...