Ustawa o ochronie zwierząt
Art. 4. Katalog pojęć ustawowych

Ilekroć w ustawie jest mowa o:1) (uchylony)

2) "humanitarnym traktowaniu zwierząt" - rozumie się przez to traktowanie uwzględniające potrzeby zwierzęcia i zapewniające mu opiekę i ochronę;

3) "konieczności bezzwłocznego uśmiercenia" - rozumie się przez to obiektywny stan rzeczy stwierdzony, w miarę możliwości, przez lekarza weterynarii, polegający na tym, że zwierzę może dalej żyć jedynie cierpiąc i znosząc ból, a moralnym obowiązkiem człowieka staje się skrócenie cierpień zwierzęcia;

4) "menażerii objazdowej" - rozumie się przez to przedsiębiorcę wykonującego działalność w zakresie organizowania obwoźnych wystaw zwierząt;

5) (uchylony)

6) "ogłuszaniu zwierzęcia" - rozumie się przez to metodę profesjonalnego całkowitego wyłączenia świadomości zwierzęcia, trwającego aż do jego śmierci;

7) "okrutnych metodach w chowie lub hodowli zwierząt" - rozumie się przez to działania lub zaniechania człowieka prowadzące w sposób oczywisty do zmian patologicznych w organizmie zwierzęcia (somatycznych lub psychicznych), zwłaszcza w postaci skutków znoszenia dotkliwego bólu, przymuszania do określonego zachowania się (uległości) głodem, pragnieniem, działaniem prądu elektrycznego (z wyjątkiem używania pastuchów elektrycznych, treserów oraz urządzeń elektrycznych służących do przepędu zwierząt) bądź innymi zabiegami tego rodzaju, w szczególności karmienie i pojenie zwierząt przemocą;

8) "okrutnym traktowaniu" - rozumie się przez to wymienione w ustawie przypadki znęcania się nad zwierzętami oraz inne postępowanie właściciela bądź innej osoby, prowadzące do skutków porównywalnych ze skutkami znęcania się;

9) "pielęgnacji" - rozumie się przez to wszystkie aspekty relacji pomiędzy człowiekiem a zwierzęciem, w szczególności uruchamiane przez człowieka zasoby materialne i niematerialne, aby uzyskać i utrzymać u zwierzęcia stan fizyczny i psychiczny, w którym najlepiej ono znosi warunki bytowania narzucone przez człowieka;

10) "przeciążaniu zwierząt" - rozumie się przez to zmuszanie do nadmiernego wysiłku energetycznego, nieodpowiadającego możliwościom kondycyjnym zwierzęcia ze względu na jego stan fizyczny i zdrowotny;

11) "rażącym zaniedbaniu" - rozumie się przez to drastyczne odstępstwo od określonych w ustawie norm postępowania ze zwierzęciem, a w szczególności w zakresie utrzymywania zwierzęcia w stanie zagłodzenia, brudu, nieleczonej choroby, w niewłaściwym pomieszczeniu i nadmiernej ciasnocie;

12) "szczególnym okrucieństwie" - rozumie się przez to przedsiębranie przez sprawcę działań charakteryzujących się drastycznością form i metod, a zwłaszcza działanie w sposób wyszukany lub powolny, obliczony z premedytacją na zwiększenie rozmiaru cierpień i czasu ich trwania;

13) "ubojni" - rozumie się przez to każdy zakład pozostający pod państwową kontrolą sanitarną i weterynaryjną, przeznaczony do wykonywania uboju zwierząt;

14) "uwięzi" - rozumie się przez to wszelkie urządzenia mechaniczne krępujące swobodę ruchów zwierzęcia, w zakresie możliwości przemieszczania się ponad ustalony zakres, jak też niektóre urządzenia do kierowania ruchami zwierzęcia w sposób zamierzony przez człowieka;

15) "właściwych warunkach bytowania" - rozumie się przez to zapewnienie zwierzęciu możliwości egzystencji, zgodnie z potrzebami danego gatunku, rasy, płci i wieku;

16) "zwierzętach bezdomnych" - rozumie się przez to zwierzęta domowe lub gospodarskie, które uciekły, zabłąkały się lub zostały porzucone przez człowieka, a nie ma możliwości ustalenia ich właściciela lub innej osoby, pod której opieką trwale dotąd pozostawały;

17) "zwierzętach domowych" - rozumie się przez to zwierzęta tradycyjnie przebywające wraz z człowiekiem w jego domu lub innym odpowiednim pomieszczeniu, utrzymywane przez człowieka w charakterze jego towarzysza;

18) "zwierzętach gospodarskich" - rozumie się przez to zwierzęta gospodarskie w rozumieniu przepisów o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich;

19) „zwierzętach laboratoryjnych” – rozumie się przez to zwierzęta laboratoryjne w rozumieniu art. 2 objaśnienie pojęć ustawowych ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych;

20) „zwierzętach wykorzystywanych do celów specjalnych” – rozumie się przez to zwierzęta, których profesjonalna tresura oraz używanie odbywa się na podstawie odrębnych przepisów, regulujących szczegółowe zasady działania jednostek Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Agencji Wywiadu, Policji, Straży Granicznej i innych formacji podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, Krajowej Administracji Skarbowej, ratownictwa oraz regulujących zasady szkolenia i wykorzystania psów – przewodników osób ociemniałych;

21) "zwierzętach wolno żyjących (dzikich)" - rozumie się przez to zwierzęta nieudomowione żyjące w warunkach niezależnych od człowieka;

22) (uchylony)

23) (uchylony)

24) "kurczętach brojlerach" - rozumie się przez to ptaki z gatunku Gallus gallus utrzymywane w celu pozyskania mięsa;

25) "schronisku dla zwierząt" - rozumie się przez to miejsce przeznaczone do opieki nad zwierzętami domowymi spełniające warunki określone w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2023 r. poz. 1075).

Struktura Ustawa o ochronie zwierząt

Rozdział 1. Przepisy ogólne

Art. 1. Działania organów administracji publicznej na rzecz ochrony zwierząt

Art. 2. Zakres regulacji ustawy

Art. 3. Współdziałanie organów administracji publicznej z instytucjami I organizacjami w celu realizacji przepisów ustawy

Art. 3a. Wyłączenie stosowania niektórych przepisów ustawy

Art. 4. Katalog pojęć ustawowych

Art. 5. Zasada humanitarnego traktowania zwierząt

Art. 6. Wyłączenia zakazu zabijania zwierząt, zakaz znęcania się nad zwierzętami

Art. 7. Odebranie zwierzęcia właścicielowi

Art. 8. Upowszechnianie problematyki ochrony zwierząt

Rozdział 2. Zwierzęta domowe

Art. 9. Obowiązki utrzymującego zwierzę domowe

Art. 9a. Obowiązki znalazcy porzuconego psa lub kota

Art. 10. Zezwolenie na prowadzenie hodowli lub utrzymywanie psa rasy uznawanej za agresywną

Art. 10a. Zakaz obrotu zwierzętami na targowiskach

Art. 10b. Zakaz nabywania zwierząt domowych na targowiskach

Art. 11. Zapewnianie opieki bezdomnym zwierzętom jako zadania własne gmin

Art. 11a. Program zapobiegający bezdomnośCI zwierząt

Rozdział 3. Zwierzęta gospodarskie

Art. 12. Utrzymywanie zwierząt gospodarskich

Art. 12a. Obowiązki posiadacza kurnika z kurczętami brojlerami

Art. 12b. Szkolenie w zakresie ochrony kurcząt brojlerów

Art. 12c. Obowiązek przekazania pracownikom instrukcji dotyczących postępowania z kurczętami brojlerami

Art. 12d. Zwiększenie obsady kurcząt brojlerów w kurniku

Art. 12e. Rozporządzenie w sprawie ustalania poziomu obsady kurcząt brojlerów w kurniku

Art. 12f. Dokumentacja prowadzona przez posiadacza kurnika, informacje dla ubojni

Art. 12g. Badania poubojowe, poziom dobrostanu kurcząt brojlerów

Art. 12h. Kontrole gospodarstw, w których są utrzymywane kurczęta brojlery

Art. 12i. Sprawozdania dla komisji europejskiej

Art. 12j. Wyłączenie stosowania niektórych przepisów ustawy

Art. 13. Zezwolenie na wprowadzenie nowej technologii chowu zwierząt

Art. 14. Używanie zwierząt do pracy

Rozdział 4. Zwierzęta wykorzystywane do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych I specjalnych

Art. 15. Postępowanie ze zwierzętami wykorzystywanymi w celach rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych I specjalnych

Art. 16. Zakaz wykorzystywania zwierząt w widowiskach I sportach noszących znamiona okrucieństwa

Art. 17. Tresura zwierząt I pokazy dla celów widowiskowo-rozrywkowych

Art. 18. Przetrzymywanie, hodowla I prezentacja zwierząt do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych I specjalnych

Rozdział 5. Uchylony

Rozdział 6. Zwierzęta wolno żyjące (dzikie)

Art. 21. Ochrona zwierząt wolno żyjących (dzikich)

Art. 22. Pozyskiwanie zwierząt wolno żyjących (dzikich) w celu preparowania ich zwłok

Art. 22a. Zgoda na pozyskiwanie zwierząt wolno żyjących (dzikich) w celu tworzenia kolekcji spreparowanych zwłok tych zwierząt

Rozdział 7. Transport zwierząt

Art. 24. Odesłanie w sprawie postępowania w zakresie transportu zwierząt kręgowych do rozporządzeń rady (we)

Art. 24a. Zadania powiatowego lekarza weterynarii

Art. 24b. Rejestry prowadzone przez powiatowego lekarza weterynarii

Art. 24c. Upoważnienie do prowadzenia szkoleń

Art. 24d. Komisja egzaminacyjna w celu przeprowadzenia egzaminu kończącego szkolenie

Art. 24e. Protokół z egzaminu, zaświadczenia I licencje potwierdzające kwalifikacje w zakresie transportu lub obsługi zwierząt

Art. 24f. Rozporządzenie w sprawie komisji egzaminacyjnej, egzaminu kończącego szkolenie I wzorów zaświadczeń

Art. 24g. Ponoszenie kosztów szkoleń

Art. 25. Obowiązki kierowcy, który potrąCIł zwierzę

Rozdział 8. Zabiegi na zwierzętach

Art. 27. Zabiegi lekarsko-weterynaryjne na zwierzętach

Rozdział 9. Uchylony

Rozdział 10. Ubój, uśmiercanie I ograniczenie populacji zwierząt

Art. 33. Zasady uśmiercania zwierząt

Art. 33a. Ograniczenie populacji zwierząt

Art. 33b. Decyzja w sprawie nakazu zabicia lub uboju zwierząt

Art. 34. Uśmiercanie zwierząt w ubojni

Rozdział 10a. Nadzór nad przestrzeganiem przepisów o ochronie zwierząt

Art. 34a. Nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy

Rozdział 11. Przepisy karne

Art. 35. Odpowiedzialność karna za zabijanie, uśmiercanie lub dokonywanie uboju zwierzęcia z naruszeniem przepisów ustawy albo znęcanie się nad zwierzęciem

Art. 37. Odpowiedzialność karna za naruszenie nakazów lub zakazów ustawy

Art. 37a. Odpowiedzialność karna za prowadzenie hodowli lub utrzymywanie psa rasy uznawanej za agresywną bez wymaganego zezwolenia

Art. 37b. Odpowiedzialność karna przewoźnika zwierząt albo niewypełnianie obowiązków opiekuna lub operatora punktu gromadzenia zwierząt

Art. 37ba. Wpływy z tytułu grzywien

Art. 37d. Odpowiedzialność karna posiadacza kurnika

Art. 37e. Odpowiedzialność karna za nabywanie zwierząt domowych na targowiskach

Art. 38. Wykonanie orzeczenia o przepadku zwierzęcia

Art. 38a. Zobowiązanie sprawcy do przekazanie zwierząt innej osobie

Art. 38b. Odpowiednie stosowanie przepisów kodeksu karnego I kodeksu karnego wykonawczego

Art. 39. Wykonywanie praw pokrzywdzonego przez organizację społeczną

Art. 40. Współdziałanie organizacji społecznych z instytucjami państwowymi I samorządowymi

Rozdział 12. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe I końcowe

Art. 41. Zmiana ustawy - kodeks wykroczeń

Art. 42. Przepis przejściowy

Art. 43. Utrata mocy rozporządzenia prezydenta rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. O ochronie zwierząt

Art. 44. Data wejścia w życie ustawy