Użyte w ustawie określenia oznaczają:1) agent – przedsiębiorcę w rozumieniu art. 431 definicja przedsiębiorcy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360), wykonującego czynności pośrednictwa kredytu hipotecznego, występującego w imieniu i na rzecz wyłącznie jednego pośrednika kredytu hipotecznego;
2) bazy danych – zbiory danych prowadzone dla celów oceny zdolności kredytowej przez instytucje, o których mowa w art. 105 udzielanie przez bank informacji stanowiących tajemnicę bankową ust. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, oraz biura informacji gospodarczej, o których mowa w ustawie z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz. U. z 2021 r. poz. 2057 oraz z 2022 r. poz. 1855);
3) całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta – sumę całkowitego kosztu kredytu hipotecznego i całkowitej kwoty kredytu hipotecznego;
4) całkowita kwota kredytu hipotecznego – maksymalną kwotę wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu hipotecznego, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt hipoteczny, a w przypadku umowy o kredyt hipoteczny, dla której nie przewidziano tej maksymalnej kwoty – sumę wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu hipotecznego, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt hipoteczny;
5) całkowity koszt kredytu hipotecznego – wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt hipoteczny, w szczególności:
a) odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże, jeżeli są znane kredytodawcy,
b) koszty usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, w przypadku gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu hipotecznego lub do uzyskania go na oferowanych warunkach
– z wyjątkiem kosztów opłat notarialnych i opłat sądowych ponoszonych przez konsumenta;6) goszczące państwo członkowskie – państwo członkowskie inne niż macierzyste państwo członkowskie, w którym kredytodawca lub pośrednik kredytowy ma oddział lub świadczy usługi w zakresie kredytu hipotecznego;
7) konsument – konsumenta w rozumieniu art. 221 konsument ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny;
8) kredytodawca:
a) bank krajowy w rozumieniu art. 4 objaśnienie pojęć ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe,
b) oddział banku zagranicznego w rozumieniu art. 4 objaśnienie pojęć ust. 1 pkt 20 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe,
c) instytucję kredytową w rozumieniu art. 4 objaśnienie pojęć ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe prowadzącą działalność transgraniczną w rozumieniu art. 4 objaśnienie pojęć ust. 1 pkt 21 tej ustawy,
d) oddział instytucji kredytowej w rozumieniu art. 4 objaśnienie pojęć ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe,
e) spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową
– które w zakresie swojej działalności gospodarczej udzielają lub dają przyrzeczenie udzielenia konsumentowi kredytu hipotecznego;9) macierzyste państwo członkowskie – państwo członkowskie, w którym kredytodawca lub pośrednik kredytowy ma odpowiednio siedzibę albo miejsce zamieszkania;
10) nieruchomość – nieruchomość w rozumieniu art. 46 definicja nieruchomości § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny oraz samodzielny lokal mieszkalny w rozumieniu art. 2 samodzielny lokal mieszkalny ust. 2 zdanie pierwsze ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2021 r. poz. 1048);
11) ocena zdolności kredytowej – ocenę zdolności konsumenta do spłaty zaciągniętego kredytu hipotecznego wraz z odsetkami, w terminach określonych w umowie o kredyt hipoteczny, dokonywaną przez kredytodawcę;
12) państwo członkowskie – państwo członkowskie Unii Europejskiej;
13) personel kredytodawcy, pośrednika kredytu hipotecznego lub agenta:
a) pracownika kredytodawcy lub pośrednika kredytu hipotecznego w rozumieniu art. 2 pojęcie pracownika ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 i 1700), bezpośrednio zaangażowanego w czynności objęte ustawą lub uczestniczącego w obsłudze konsumenta w zakresie czynności objętych ustawą,
b) pracownika agenta w rozumieniu art. 2 pojęcie pracownika ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, bezpośrednio zaangażowanego w czynności objęte ustawą lub uczestniczącego w obsłudze konsumenta w zakresie czynności objętych ustawą,
c) osobę fizyczną, która bezpośrednio zarządza osobami, o których mowa w lit. a lub b, lub sprawuje bezpośredni nadzór nad tymi osobami,
d) osobę fizyczną, która świadczy usługi na rzecz kredytodawcy, pośrednika kredytu hipotecznego lub agenta, wykonując czynności, o których mowa w lit. a lub b, na podstawie umowy cywilnoprawnej;14) pośrednictwo kredytu hipotecznego – wykonywanie czynności, o których mowa w pkt 15;
15) pośrednik kredytu hipotecznego – przedsiębiorcę w rozumieniu art. 431 definicja przedsiębiorcy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, niebędącego kredytodawcą, który w ramach wykonywanej działalności gospodarczej lub zawodowej, za wynagrodzeniem w formie pieniężnej lub innej uzgodnionej formie korzyści finansowej:
a) przedstawia lub oferuje konsumentom umowy o kredyt hipoteczny, lub
b) udziela konsumentom pomocy, podejmując prace przygotowawcze lub inne przedumowne działania administracyjne inne niż wymienione w lit. a, polegające na obsłudze dokumentów, w związku z umowami o kredyt hipoteczny, lub
c) zawiera z konsumentami umowy o kredyt hipoteczny w imieniu kredytodawcy;16) powiązany pośrednik kredytu hipotecznego – pośrednika kredytu hipotecznego, który działa w imieniu i na rzecz:
a) wyłącznie jednego kredytodawcy,
b) wyłącznie jednej grupy kredytodawców, którzy podlegają konsolidacji do celów sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217, 2105 i 2106 oraz z 2022 r. poz. 1488),
c) określonej liczby kredytodawców lub grup kredytodawców, o których mowa w lit. b, które nie stanowią co najmniej połowy liczby kredytodawców funkcjonujących na rynku usług świadczonych w zakresie udzielania kredytów hipotecznych;17) rzeczywista roczna stopa oprocentowania – całkowity koszt kredytu hipotecznego ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu hipotecznego w stosunku rocznym;
18) sprzedaż łączona – oferowanie lub zawieranie umowy o kredyt hipoteczny wraz z innymi odrębnymi produktami lub usługami finansowymi, w przypadku gdy umowa o kredyt hipoteczny jest dla konsumenta dostępna również bez tych produktów lub usług, w tym na innych warunkach niż łącznie z tymi produktami lub usługami;
19) sprzedaż wiązana – oferowanie lub zawieranie umowy o kredyt hipoteczny w pakiecie z innymi odrębnymi produktami lub usługami finansowymi, w przypadku gdy umowa o kredyt hipoteczny nie jest dla konsumenta dostępna bez takich produktów lub usług;
20) stała stopa oprocentowania kredytu hipotecznego – stopę oprocentowania określoną wyłącznie w umowie o kredyt hipoteczny, przy wykorzystaniu określonej stałej wartości procentowej wyrażonej na okres obowiązywania umowy o kredyt hipoteczny lub w poszczególnych okresach obowiązywania umowy o kredyt hipoteczny;
21) stopa oprocentowania kredytu hipotecznego – stopę oprocentowania wyrażoną jako stałe lub zmienne oprocentowanie stosowane do wypłaconej kwoty na podstawie umowy o kredyt hipoteczny w stosunku rocznym;
22) trwały nośnik – materiał lub urządzenie służące do przechowywania i odczytywania informacji przekazywanych konsumentowi w związku z umową o kredyt hipoteczny, przez okres odpowiedni do celów, jakim informacje te służą, oraz pozwalające na odtworzenie tych informacji w niezmienionej postaci;
23) umowa o kredyt hipoteczny w walucie obcej – umowę o kredyt hipoteczny, w której kredyt jest w walucie innej niż waluta, w której konsument otrzymuje dochód lub posiada aktywa, z których kredyt hipoteczny ma zostać spłacony, lub w walucie innej niż waluta państwa członkowskiego, w którym konsument ma miejsce zamieszkania;
24) umowa o kredyt hipoteczny zawierana na odległość – umowę o kredyt hipoteczny będącą umową zawartą na odległość w rozumieniu art. 2 objaśnienie pojęć pkt 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2020 r. poz. 287 oraz z 2021 r. poz. 2105);
25) usługa dodatkowa – usługę oferowaną konsumentowi łącznie z umową o kredyt hipoteczny;
26) usługi doradcze – przedstawianie rekomendacji konsumentowi przez kredytodawcę, pośrednika kredytu hipotecznego lub agenta w odniesieniu do co najmniej jednej umowy o kredyt hipoteczny, stanowiące usługę odrębną od udzielenia kredytu hipotecznego i od czynności pośrednictwa kredytu hipotecznego;
27) wartość rynkowa nieruchomości – wartość rynkową nieruchomości w rozumieniu art. 151 pojęcie wartości rynkowej, odtworzeniowej i katastralnej nieruchomości ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2021 r. poz. 1899 oraz z 2022 r. poz. 1846);
28) wskaźnik referencyjny – wskaźnik, o którym mowa w art. 3 umowa o kredyt hipoteczny ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniającego dyrektywy 2008/48/WE i 2014/17/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 596/2014 (Dz. Urz. UE L 171 z 29.06.2016, str. 1).
Struktura Ustawa o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego I agentami
Art. 1. Zakres regulacji ustawy
Art. 2. Wyłączenie stosowania przepisów ustawy
Art. 3. Umowa o kredyt hipoteczny
Art. 6. Waluta udzielanego kredytu hipotecznego
Art. 8. Wymogi w zakresie informacji o warunkach umowy o kredyt hipoteczny
Art. 9. Sprzedaż wiązana w związku z zawarciem umowy o kredyt hipoteczny
Art. 11. Formularz informacyjny dotyczący kredytu hipotecznego
Art. 12. Inne informacje przekazywane konsumentowi przed zawarciem umowy o kredyt hipoteczny
Art. 14. Tryb zawarcia umowy o kredyt hipoteczny
Art. 15. Zwrot konsumentowi uiszczonych opłat I kosztów
Art. 16. Zasady dobrych praktyk w zakresie świadczenia usług związanych z kredytem hipotecznym
Art. 17. Informacje udzielane konsumentowi przez pośrednika kredytu hipotecznego I agenta
Art. 18. Obowiązek udzielenia wyjaśnień konsumentowi przed zawarcie umowy o kredyt hipoteczny
Art. 19. Ustalanie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania
Art. 20. Kryteria ustalania rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania
Art. 21. Ocena zdolnośCI kredytowej konsumenta
Art. 22. Rozwiązanie lub zmiana umowy o kredyt hipoteczny przez kredytodawcę
Art. 23. Informowanie konsumenta o dokonywaniu oceny zdolnośCI kredytowej
Art. 24. Odmowa udzielenie kredytu w związku z negatywną oceną zdolnośCI kredytowej konsumenta
Rozdział 3. świadczenie usług doradczych
Art. 25. Warunki świadczenia usług doradczych dotyczące kredytów hipotecznych
Art. 27. Obowiązek przedstawienia kilku ofert umów o kredyt hipoteczny
Art. 28. Obowiązek przekazania konsumentowi rekomendacji dotyczącej kredytu hipotecznego
Rozdział 4. Umowa o kredyt hipoteczny
Art. 29. Elementy umowy o kredyt hipoteczny
Art. 30. Umowa o kredyt hipoteczny w walucie obcej
Art. 31. Przekazywanie informacji o zmianie wskaźnika referencyjnego
Art. 32. Umowa o kredyt hipoteczny dotyczy kredytu hipotecznego ze zmienną stopą oprocentowania
Art. 33. Restrukturyzacja zadłużenia konsumenta
Art. 34. Odrzucenie wniosku konsumenta o restrukturyzację zadłużenia
Art. 35. Obowiązki kredytodawcy przed podjęciem czynnośCI zmierzających do odzyskania należnośCI
Art. 36. Limit opłat z tytułu zaległośCI w spłacie kredytu hipotecznego
Rozdział 5. Spłata kredytu hipotecznego przed terminem
Art. 38. Spłata całośCI lub częśCI kredytu hipotecznego przed terminem
Art. 39. Koszt kredytu hipotecznego w przypadku jego spłaty przed terminem
Art. 40. Rekompensata w przypadku spłaty całośCI lub częśCI kredytu hipotecznego przed terminem
Art. 41. Wyłączenie stosowania przepisów kodeksu cywilnego o odsetkach
Rozdział 6. Odstąpienie od umowy o kredyt hipoteczny przez konsumenta
Art. 42. Odstąpienie od umowy o kredyt hipoteczny przez konsumenta
Art. 43. Wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy o kredyt hipoteczny
Art. 44. Koszty związane z odstąpieniem od umowy o kredyt hipoteczny
Art. 45. Skutki odstąpienia od umowy o kredyt hipoteczny dla umowy o usługę dodatkową
Art. 46. Odstąpienie od umowy o kredyt hipoteczny zawartej na odległość
Art. 47. Wykonywanie działalnośCI w zakresie usług pośrednictwa kredytu hipotecznego
Art. 48. Warunki wykonywania działalnośCI w zakresie usług pośrednictwa kredytu hipotecznego
Art. 48a. Warunki wykonywania działalnośCI w zakresie usług pośrednictwa kredytu hipotecznego
Art. 49. Zezwolenie na wykonywanie działalnośCI w zakresie usług pośrednictwa kredytu hipotecznego
Art. 52. Komisja egzaminacyjna dla pośredników kredytu hipotecznego
Art. 53. Egzamin na pośrednika kredytu hipotecznego
Art. 55. Obowiązek zawarcia przez pośrednika umowy ubezpieczenia odpowiedzialnośCI cywilnej
Art. 56. Wpis agenta do rejestru pośredników kredytowych
Art. 57. Odpowiedzialność kredytodawcy za działania pośrednika kredytu hipotecznego I agenta
Art. 58. Obowiązek zapewnienia odbycia szkolenia przez pośrednika lub agenta
Art. 59. Wymóg cyklicznych szkoleń z zakresu umów o kredyt hipoteczny
Art. 60. Współpraca knf z organami nadzorczymi innych państw
Art. 61. Wyłączenie stosowania niektórych przepisów ustawy
Rozdział 8. Rejestr pośredników kredytowych
Art. 62. Rejestr pośredników kredytowych
Art. 63. Dane zawarte w rejestrze pośredników kredytowych
Art. 64. Zmiana danych objętych wpisem do rejestrze pośredników kredytowych
Art. 65. Wykreślenie pośrednika kredytu hipotecznego z rejestru pośredników kredytowych
Art. 66. Informacja o wykreśleniu pośrednika kredytu hipotecznego z rejestru pośredników kredytowych
Rozdział 9. świadczenie usług pośrednictwa kredytu hipotecznego w państwach członkowskich
Rozdział 10. Nadzór nad pośrednikami kredytu hipotecznego I agentami
Art. 69. Nadzór knf nad pośrednikami kredytu hipotecznego I agentami
Art. 70. Współpraca knf z właściwymi organami nadzorczymi innych państw
Art. 71. Uprawnienia nadzorcze knf
Art. 73. Kontrola działalnośCI pośrednika kredytu hipotecznego lub agenta
Art. 74. Cofnięcie zezwolenia na działalność pośrednictwa kredytu hipotecznego
Art. 75. Obowiązek wpłat na pokrycie kosztów nadzoru
Rozdział 12. Zmiany w przepisach
Art. 79. Zmiana ustawy o swobodzie działalnośCI gospodarczej
Art. 80. Zmiana ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym
Art. 81. Zmiana ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych I wymianie danych gospodarczych
Art. 82. Zmiana ustawy o kredycie konsumenckim
Rozdział 13. Przepisy epizodyczne, przejściowe, dostosowujące I końcowe
Art. 91. Stosowanie przepisów ustawy do umów zawartych po dniu 30 czerwca 2018 r
Art. 92. Utworzenie komisji egzaminacyjnej dla pośredników kredytu hipotecznego
Art. 93. Limit wydatków budżetu państwa na realizację ustawy