1. Prawidłowość orzekania o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich podlega kontroli.
2. Kontrolę wykonują lekarze orzecznicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
3. W celu kontroli lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych może:1) przeprowadzić badanie lekarskie ubezpieczonego:
a) w wyznaczonym miejscu,
b) w miejscu jego pobytu;2) skierować ubezpieczonego na badanie specjalistyczne przez lekarza konsultanta Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
3) zażądać od wystawiającego zaświadczenie lekarskie udostępnienia dokumentacji medycznej dotyczącej ubezpieczonego stanowiącej podstawę wydania zaświadczenia lekarskiego lub udzielenia wyjaśnień i informacji w sprawie;
4) zlecić wykonanie badań pomocniczych w wyznaczonym terminie.4. Ubezpieczony jest obowiązany udostępnić posiadaną dokumentację medyczną lekarzowi przeprowadzającemu badanie, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 i 2.
5. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiadamia ubezpieczonego o terminie badania przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych albo przez lekarza konsultanta lub dostarczenia posiadanych wyników badań pomocniczych. Zawiadomienie zawiera informację o skutkach, o których mowa w ust. 6 i 10.
5a. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 5, Zakład Ubezpieczeń Społecznych doręcza:1) w przypadku ubezpieczonego posiadającego jednocześnie profil informacyjny w systemie teleinformatycznym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych, o której mowa w art. 25 zadania ministra w zakresie utrzymania i rozwoju bazy adresów elektronicznych ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych – w sposób wskazany w art. 71ab przekazanie pisma na profil informacyjny oraz na adres do doręczeń elektronicznych ust. 1 i 1a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych albo
2) przez operatora wyznaczonego z wykorzystaniem publicznej usługi hybrydowej, o której mowa w art. 2 objaśnienie pojęć pkt 7 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, albo
3) przez operatora pocztowego - w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 896), albo
4) przez swoich pracowników lub przez inne upoważnione osoby, albo
5) przez pracodawcę.5b. Zawiadomienie, o którym mowa w:1) ust. 5a pkt 1, przekazuje się na piśmie w postaci elektronicznej;
2) ust. 5a pkt 2 i 3, przekazuje się na piśmie w postaci papierowej;
3) ust. 5a pkt 4 i 5, przekazuje się na piśmie w postaci papierowej, telefonicznie lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej, o których mowa w art. 2 objaśnienie pojęć ustawowych pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2020 r. poz. 344), w tym na adres do doręczeń elektronicznych. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 5a pkt 4 i 5, może być przekazane telefonicznie, jeżeli numer telefonu ubezpieczonego jest znany podmiotowi dokonującemu doręczenia.5c. Zawiadomienie na piśmie w postaci papierowej przesyłane jest na adres pobytu ubezpieczonego w okresie czasowej niezdolności do pracy, wskazany w zaświadczeniu lekarskim.
5d. Ubezpieczony jest zobowiązany podać wystawiającemu zaświadczenie lekarskie adres pobytu w okresie czasowej niezdolności do pracy, jeżeli adres udostępniony na profilu informacyjnym wystawiającego zaświadczenie lekarskie lub znajdujący się w dokumentacji medycznej ubezpieczonego różni się od adresu pobytu w okresie czasowej niezdolności do pracy.
5e. Ubezpieczony jest zobowiązany poinformować płatnika składek oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych o zmianie adresu pobytu, o którym mowa w ust. 5c, w trakcie niezdolności do pracy, nie później niż w ciągu 3 dni od wystąpienia tej okoliczności.
5f. W razie niedopełnienia obowiązku, o którym mowa w ust. 5d i 5e, przyjmuje się, że zawiadomienie o terminie badania wysłane na adres pobytu, o którym mowa w ust. 5c, zostało doręczone skutecznie.
5g. Zawiadomienie przekazane telefonicznie ma skutek doręczenia, jeżeli rozmowa była rejestrowana, a ubezpieczony wyraził zgodę na nagranie. Zawiadomienie przekazane za pomocą środków komunikacji elektronicznej ma skutek doręczenia, jeżeli doręczający otrzymał potwierdzenie jego otrzymania przez ubezpieczonego.
6. W razie uniemożliwienia badania lub niedostarczenia posiadanych wyników badań w terminie, o którym mowa w ust. 5, zaświadczenie lekarskie traci ważność od dnia następującego po tym terminie.
7. Jeżeli po analizie dokumentacji medycznej i po przeprowadzeniu badania ubezpieczonego lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych określi wcześniejszą datę ustania niezdolności do pracy niż orzeczona w zaświadczeniu lekarskim, za okres od tej daty zaświadczenie lekarskie traci ważność.
8. W przypadkach, o których mowa w ust. 7, lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wystawia zaświadczenie, które jest traktowane na równi z zaświadczeniem stwierdzającym brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku, wydanym w myśl art. 229 wstępne, okresowe i kontrolne badania lekarskie § 4 Kodeksu pracy.
9. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 8, lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wystawia w formie dokumentu elektronicznego podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym, podpisem osobistym albo z wykorzystaniem sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych dostępnego w systemie teleinformatycznym udostępnionym bezpłatnie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie ze wzorem ustalonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego bezpłatnie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Przepisy art. 55 zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy ust. 2 i art. 55a profil informacyjny ust. 7–9 stosuje się odpowiednio.
9a. W przypadku wystawienia przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zaświadczenia, o którym mowa w ust. 8, Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o tym fakcie wystawiającego zaświadczenie lekarskie.
9b. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 8, zawiera:1) datę wystawienia;
2) dane ubezpieczonego: pierwsze imię, nazwisko, numer PESEL albo serię i numer paszportu i datę urodzenia, jeżeli nie nadano numeru PESEL, oraz adres jego pobytu w czasie trwania niezdolności do pracy;
3) dane płatnika składek: NIP lub numer PESEL albo serię i numer paszportu, jeżeli nie ma obowiązku posługiwania się NIP i nie nadano numeru PESEL, oraz rodzaj identyfikatora płatnika składek;
4) datę ustania niezdolności do pracy;
5) identyfikator zaświadczenia lekarskiego, które traci ważność za okres od daty wskazanej w pkt 4, wskutek okoliczności, o których mowa w ust. 7;
6) imię i nazwisko lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wystawiającego zaświadczenie;
7) oznaczenie terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
8) informacje dla ubezpieczonego o okolicznościach, o których mowa w ust. 7, a także o konieczności doręczenia zaświadczenia płatnikowi składek, w przypadku gdy nie posiada on profilu informacyjnego płatnika składek.9c. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 8, jest udostępniane płatnikowi składek na zasadach określonych dla zaświadczenia lekarskiego.
9d. Lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przekazuje ubezpieczonemu w dniu badania:1) wydruk zaświadczenia, o którym mowa w ust. 8, z systemu teleinformatycznego, o którym mowa w ust. 9, albo
2) zaświadczenie, o którym mowa w ust. 8, wystawione na formularzu zaświadczenia wydrukowanym z systemu teleinformatycznego, o którym mowa w ust. 9
– opatrzone jego podpisem i pieczątką.9e. Ubezpieczony dostarcza płatnikowi składek:1) wydruk zaświadczenia, o którym mowa w ust. 9d pkt 1, jeżeli płatnik składek nie posiada profilu informacyjnego płatnika składek;
2) zaświadczenie lekarskie, o którym mowa w ust. 9d pkt 2.10. W przypadkach, o których mowa w ust. 6 i 7, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzję o braku prawa do zasiłku.
11. Kopię decyzji, o której mowa w ust. 10, Zakład Ubezpieczeń Społecznych przesyła pracodawcy ubezpieczonego, którego ta decyzja dotyczy.
12. Pracodawca może wystąpić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o przeprowadzenie kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich dla celów wypłaty wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, o którym mowa w art. 92 wynagrodzenie za czas niezdolności pracownika do pracy Kodeksu pracy. Zakład informuje pracodawcę o wyniku postępowania.
13. Poniesione przez ubezpieczonego koszty przejazdu na badania kontrolne Zakład Ubezpieczeń Społecznych zwraca do wysokości kosztów przejazdu najtańszym środkiem komunikacji publicznej.
14. (uchylony)
15. (uchylony)
Struktura Ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby I macierzyństwa
Art. 1. Uprawnienie do świadczeń określonych w ustawie
Art. 2. Zakres świadczeń z ubezpieczenia chorobowego
Art. 2a. Wyłączenie prawa do niektórych świadczeń
Art. 3. Katalog pojęć ustawowych
Art. 4. Warunki nabycia prawa do zasiłku chorobowego
Art. 6. Niemożność wykonywania pracy jako niezdolność do pracy
Art. 7. Zasiłek chorobowy po ustaniu tytułu ubezpieczenia
Art. 7a. Zasiłek chorobowy żołnierza zwolnionego z czynnej służby wojskowej
Art. 8. Okres pobierania zasiłku chorobowego
Art. 9. Zaliczenie niezdolnośCI do pracy do okresu trwania zasiłku chorobowego
Art. 11. Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego
Art. 12. Wyłączenia uprawnień do zasiłku chorobowego
Art. 13. Wyłączenie prawa do zasiłku chorobowego
Art. 14. Odsunięcie pracownika z powodu choroby zakaźnej a zasiłek chorobowy
Art. 15. Zasiłek chorobowy dla sprawcy umyślnego przestępstwa lub wykroczenia
Art. 16. Niezdolność do pracy spowodowana nadużyciem alkoholu a zasiłek chorobowy
Art. 17. Utrata prawa do zasiłku chorobowego
Rozdział 3. świadczenie rehabilitacyjne
Art. 18. Warunki nabycia prawa do świadczenia rehabilitacyjnego
Art. 19. Podstawa wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego
Art. 20. Powrót do pracy pracownika pobierającego świadczenie rehabilitacyjne
Art. 21. Odpowiednie stosowanie pojęcia zasiłek chorobowy do świadczenia rehabilitacyjnego
Art. 22. Odpowiednie stosowanie przepisów ustawy do świadczenia rehabilitacyjnego
Rozdział 4. Zasiłek wyrównawczy
Art. 23. Przesłanki nabycia prawa do zasiłku wyrównawczego
Art. 24. Wysokość zasiłku wyrównawczego
Art. 25. Wyłączenie uprawnienia do świadczenia wyrównawczego
Rozdział 6. Zasiłek macierzyński
Art. 29. Prawo do zasiłku macierzyńskiego
Art. 29a. Okres przysługiwania zasiłku macierzyńskiego
Art. 30. Zasiłek macierzyński po ustaniu ubezpieczenia chorobowego
Art. 30a. Wniosek o wypłacenie zasiłku macierzyńskiego
Art. 31. Wysokość miesięcznego zasiłku macierzyńskiego
Rozdział 7. Zasiłek opiekuńczy
Art. 32. Prawo do zasiłku opiekuńczego
Art. 32a. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy dla ubezpieczonego ojca dziecka
Art. 33. Okres przysługiwania zasiłku opiekuńczego
Art. 34. Wyłączenie uprawnień do zasiłku opiekuńczego
Art. 35. Podstawa wymiaru zasiłku opiekuńczego
Art. 36. Zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego
Art. 38. Ustalanie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
Art. 39. Zrównanie wypłacanego zasiłku wyrównawczego z wynagrodzeniem
Art. 40. Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego w razie zmiany wymiaru czasu pracy
Art. 41. Wyłączone składniki wynagrodzenia przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego
Art. 43. Niedopuszczalność ustalania na nowo podstawy wymiaru zasiłku
Art. 45. Minimalna podstawa wymiaru zasiłku chorobowego
Art. 46. Maksymalna podstawa wymiaru zasiłku chorobowego
Art. 47. Odesłanie do przepisów o ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego
Art. 48. Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego ubezpieczonego niebęDącego pracownikiem
Art. 48a. Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego ubezpieczonego z zadeklarowaną kwotą
Art. 52a. Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego dla osób odbywających służbę zastępczą
Art. 52b. Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego dla małżonka prezydenta rp
Rozdział 10. Dokumentowanie prawa do zasiłków I kontrola orzekania o czasowej niezdolnośCI do pracy
Art. 53. Dowody czasowej niezdolnośCI do pracy
Art. 54. Podmioty upoważnione do wystawiania zaświadczeń lekarskich
Art. 54a. Upoważnienie do wystawiania zaświadczeń lekarskich
Art. 55. Zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolnośCI do pracy
Art. 55b. Rejestr zaświadczeń lekarskich
Art. 56. Rejestr podmiotów uprawnionych do wystawiania zaświadczeń lekarskich
Art. 57. Kody literowe na zaświadczeniu lekarskim o czasowej niezdolnośCI do pracy
Art. 58. Udostępnianie zaświadczenia lekarskiego płatnikowi składek na profilu informacyjnym
Art. 58a. BłąD w zaświadczeniu lekarskim
Art. 59. Kontrola prawidłowośCI orzekania o czasowej niezdolnośCI do pracy I wystawiania zaświadczeń
Art. 59a. Rozporządzenie w sprawie orzekania I dokumentowania orzeczonej niezdolnośCI do pracy
Art. 60. Cofnięcie upoważnienia do wystawiania zaświadczeń lekarskich
Art. 60a. Wystawianie zaświadczeń przez system teleinformatyczny
Rozdział 11. Postępowanie w sprawach ustalania prawa do zasiłków I zasady ich wypłaty
Art. 61. Podmioty ustalające prawo I wypłacające zasiłki
Art. 61a. Przetwarzanie danych I informacji przez zus
Art. 61b. Wszczęcie postępowania w sprawie przyznania I wypłaty zasiłku
Art. 62. Obowiązek dostarczenia zaświadczenia lekarskiego przez ubezpieczonego
Art. 63. Wniosek do zus o ustalenie uprawnień do zasiłku
Art. 64. Terminy wypłaty zasiłków
Art. 65. Osoby uprawnione do podjęcia kwoty zasiłku
Art. 66. Wstrzymanie wypłaty zasiłku
Art. 66a. Potrącenia ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego
Art. 67. Przedawnienie roszczeń o wypłatę zasiłku chorobowego
Art. 68. Kontrole prawidłowośCI wykorzystywania zwolnień
Art. 69. świadczenie rehabilitacyjne
Art. 70. Roszczenie regresowe zus
Rozdział 12. Zmiany w przepisach obowiązujących
Art. 71. Zmiana ustawy o zawodzie felczera
Art. 73. Zmiana ustawy - prawo spółdzielcze
Art. 74. Zmiana ustawy - prawo o ustroju sąDów powszechnych
Art. 75. Zmiana ustawy o prokuraturze
Art. 76. Zmiana ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników
Art. 77. Zmiana ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych I wychowawczych
Art. 78. Zmiana ustawy o zatrudnieniu I przeciwdziałaniu bezrobociu
Art. 79. Zmiana ustawy o zawodzie lekarza
Art. 80. Zmiana ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych
Rozdział 13. Przepisy przejściowe I końcowe
Art. 81. Ustalanie I wypłata zasiłków I świadczeń według wcześniejszych przepisów
Art. 82. Zaliczanie okresów ubezpieczenia społecznego do okresu ubezpieczenia chorobowego
Art. 83. Zaświadczenia lekarskie jako podstawa ustalania prawa do zasiłków
Art. 84. Zasady przysługiwania prawa do zasiłku chorobowego