Ustawa o rachunkowośCI
Art. 2. Zakres podmiotowy ustawy

1. Przepisy ustawy o rachunkowości, zwanej dalej "ustawą", stosuje się, z zastrzeżeniem ust. 3, do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:1) spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji) oraz spółek cywilnych, z zastrzeżeniem pkt 2, a także innych osób prawnych, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego;

2) osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółek jawnych osób fizycznych, spółek partnerskich oraz przedsiębiorstw w spadku działających zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170), jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro;

2a) przedsiębiorstw w spadku działających zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw, jeżeli na dzień poprzedzający dzień otwarcia spadku prowadzone były księgi rachunkowe;

3) jednostek organizacyjnych działających na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o świadczeniu usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych, przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez względu na wielkość przychodów;

4) gmin, powiatów, województw i ich związków, a także:



a) państwowych, gminnych, powiatowych i wojewódzkich jednostek budżetowych,



b) gminnych, powiatowych i wojewódzkich zakładów budżetowych;



c) (uchylona)5) jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek, o których mowa w pkt 1 i 2;

6) oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2022 r. poz. 470);

7) jednostek niewymienionych w pkt 1-6, jeżeli otrzymują one na realizację zadań zleconych dotacje lub subwencje z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub funduszów celowych - od początku roku obrotowego, w którym dotacje lub subwencje zostały im przyznane.2. Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie oraz przedsiębiorstwa w spadku działające zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw mogą stosować zasady rachunkowości określone ustawą również od początku następnego roku obrotowego, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy są niższe niż równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro. W tym przypadku osoby te lub wspólnicy przed rozpoczęciem roku obrotowego są obowiązani, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej, do zawiadomienia o tym urzędu skarbowego, właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym. Osoby fizyczne lub wspólnicy spółek cywilnych osób fizycznych mogą złożyć zawiadomienie na podstawie ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz. U. z 2022 r. poz. 541).

2a. Do spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, których przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły mniej niż równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro i które nie stosują zasad rachunkowości określonych ustawą na podstawie ust. 2, stosuje się art. 70a oświadczenie o braku obowiązków w zakresie rocznego sprawozdania finansowego.

2b. Przepisy ustawy stosuje się również, bez względu na wielkość przychodów, do alternatywnych spółek inwestycyjnych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, w tym uprawnionych do posługiwania się nazwą "EuVECA" albo "EuSEF".

3. Jednostki sporządzające sprawozdania finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej, zwanymi dalej "MSR", stosują przepisy ustawy oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie, w zakresie nieuregulowanym przez MSR.

4. Kościelne osoby prawne nieprowadzące działalności gospodarczej prowadzą rachunkowość zgodnie z przepisami wewnętrznymi tych osób.

5. Jednostki, o których mowa w art. 10a warunki prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2022 r. poz. 1327, 1265 i 1812), mogą prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów na zasadach i warunkach określonych w tej ustawie.

6. Koła gospodyń wiejskich działające na podstawie ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich (Dz. U. z 2021 r. poz. 2256) mogą prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów na zasadach i warunkach określonych w tej ustawie.

Struktura Ustawa o rachunkowośCI

Rozdział 1. Przepisy ogólne

Art. 1. Zakres regulacji ustawy

Art. 2. Zakres podmiotowy ustawy

Art. 3. Objaśnienie pojęć

Art. 4. Zasady rachunkowośCI jednostki

Art. 4a. Obowiązki kierownika jednostki I członków organu nadzorującego

Art. 5. CIągłość stosowania przyjętej polityki rachunkowośCI

Art. 6. Przychody I koszty w księgach rachunkowych

Art. 7. Wycena składników aktywów I pasywów

Art. 8. Określanie zasad (polityki) rachunkowośCI

Rozdział 2. Prowadzenie ksiąg rachunkowych

Art. 9. Język I waluta ksiąg rachunkowych

Art. 10. Dokumentacja opisująca przyjęte zasady rachunkowośCI

Art. 11. Powierzenie prowadzenia ksiąg rachunkowych

Art. 11a. Obowiązki kierownika jednostki w przypadku prowadzenia ksiąg poza jednostką

Art. 12. Otwieranie I zamykanie ksiąg rachunkowych

Art. 13. Elementy ksiąg rachunkowych

Art. 14. Dziennik

Art. 15. Konta księgi głównej

Art. 16. Konta ksiąg pomocniczych

Art. 17. Zakres danych w kontach ksiąg pomocniczych

Art. 18. Zestawienie obrotów I sald

Art. 19. Wykaz składników aktywów I pasywów (inwentarz)

Art. 20. Dowody księgowe stwierdzające dokonanie operacji gospodarczej

Art. 21. Elementy dowodu księgowego

Art. 22. Zasady dotyczące dowodów księgowych, korygowanie błęDów w dowodach

Art. 23. Zasady dokonywania zapisów w księgach rachunkowych

Art. 24. Zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych

Art. 25. Poprawianie błęDów w zapisach

Rozdział 3. Inwentaryzacja

Art. 26. Inwentaryzacje

Art. 27. Dokumentowanie wyników inwentaryzacji I wyjaśnianie stwierdzonych różnic

Rozdział 4. Wycena aktywów I pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego

Art. 28. Zasady wyceny aktywów I pasywów

Art. 28a. Wycena aktywów I pasywów przez jednostkę mikro

Art. 28b. Wyłączenie obowiązku stosowania niektórych przepisów ustawy

Art. 29. Wycena aktywów jednostki po cenach sprzedaży netto

Art. 30. Wycena aktywów I gotówki wyrażonych w walutach obcych

Art. 31. Wartość początkowa środka trwałego

Art. 32. Odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe od środków trwałych

Art. 33. Wycena wartośCI niematerialnych I prawnych

Art. 34. Wycena materiałów, towarów I produktów w toku produkcji

Art. 34a. Ustalanie przychodów z wykonania niezakończonej usługi

Art. 34b. Koszty wytworzenia przyporządkowane przychodom jednostki

Art. 34c. Rozliczanie kosztów wytworzenia niezakończonej usługi

Art. 34d. Wyłączenie stosowania przepisów dotyczących niezakończonej usługi

Art. 35. Odpisy aktualizujące

Art. 35a. Zasady wyceny instrumentów finansowych

Art. 35b. Aktualizacja wartośCI należnośCI

Art. 35c. Ustanie przyczyny dokonania odpisu aktualizującego wartość aktywów

Art. 35d. Rezerwy na przyszłe zobowiązania

Art. 36. Księgowanie kapitałów (funduszy) własnych

Art. 36a. Zbycie lub umorzenie akcji własnych

Art. 37. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Art. 38. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe

Art. 39. Czynne I bierne rozliczenia MIędzyokresowe kosztów

Art. 41. Zakres rozliczeń MIędzyokresowych przychodów

Art. 42. Wynik finansowy netto jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń lub reasekuracji

Art. 43. Wynik finansowy netto w bankach

Art. 44. Wynik finansowy netto w zakładach ubezpieczeń lub reasekuracji

Rozdział 4a. łączenie się spółek

Art. 44a. Rozliczanie I ujmowanie w księgach rachunkowych łączenia się spółek handlowych

Art. 44b. Rozliczanie połączenia spółek metodą nabycia

Art. 44c. Rozliczanie łączenia spółek metodą łączenia udziałów

Art. 44d. Odpowiednie stosowanie przepisów do nabycia przez jednostkę zorganizowanej częśCI innej jednostki

Rozdział 5. Sprawozdania finansowe jednostki

Art. 45. Zasady sporządzania sprawozdań finansowych

Art. 46. Ujmowanie w bilansie stanu aktywów I pasywów

Art. 47. Rachunek zysków I strat

Art. 48. Informacja dodatkowa

Art. 48a. Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym

Art. 48b. Rachunek przepływów pieniężnych

Art. 49. Sprawozdanie z działalnośCI jednostki

Art. 49a. Domniemanie rzetelnośCI sprawozdań finansowych jednostek mikro

Art. 49b. Oświadczenie jednostki na temat informacji niefinansowych

Art. 50. Sprawozdanie finansowe w wersji uproszczonej

Art. 51. łączne sprawozdanie finansowe

Art. 52. Roczne sprawozdanie finansowe

Art. 53. Zatwierdzenie rocznego sprawozdania finansowego jednostki

Art. 54. Obowiązek zmiany sprawozdania I korekty w księgach rachunkowych

Rozdział 6. Skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej

Art. 55. Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej

Art. 56. Wyłączenie obowiązku sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego

Art. 57. Wyłączenie jednostki zależnej spod konsolidacji

Art. 58. Zwolnienie jednostki zależnej z obowiązku konsolidacji

Art. 59. Metody konsolidacji

Art. 60. Metoda konsolidacji pełnej

Art. 61. Metoda konsolidacji proporcjonalnej

Art. 63. Metoda praw własnośCI

Art. 63a. Trwała utrata wartośCI udziałów w jednostkach podporządkowanych

Art. 63b. Stosowanie przez jednostki grupy kapitałowej jednakowych zasad rachunkowośCI

Art. 63c. Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej

Art. 63d. Stosowanie przepisów o obrocie papierami wartościowymi do skonsolidowanych sprawozdań grup kapitałowych

Rozdział 6a. Sprawozdanie z płatnośCI na rzecz administracji publicznej

Art. 63e. Objaśnienie pojęć rozdziału

Art. 63f. Obowiązek złożenia sprawozdania z płatnośCI

Art. 63g. Skonsolidowane sprawozdanie z płatnośCI

Art. 63h. Wyłączenie obowiązku sporządzania skonsolidowanego sprawozdania z płatnośCI

Art. 63i. Wyłączenie obowiązku stosowania przepisów ustawy w zakresie sporządzania sprawozdań

Art. 63j. Odpowiednie stosowanie przepisów ustawy do sprawozdania z płatnośCI I skonsolidowanego sprawozdania z płatnośCI

Art. 63k. Forma sprawozdania z płatnośCI I skonsolidowanego sprawozdania z płatnośCI

Rozdział 7. Badanie, składanie do właściwego rejestru sądowego, udostępnianie I ogłaszanie sprawozdań finansowych

Art. 64. Podlegające badaniu roczne sprawozdania finansowe

Art. 66. Umowa o badanie sprawozdania finansowego

Art. 67. Uprawnienia biegłego rewidenta

Art. 68. Obowiązek udostępniania sprawozdań

Art. 69. Składanie sprawozdań finansowych w rejestrze sądowym

Art. 70. Obowiązek złożenia informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego

Art. 70a. Oświadczenie o braku obowiązków w zakresie rocznego sprawozdania finansowego

Rozdział 8. Ochrona danych

Art. 71. Przechowywanie I ochrona dokumentacji (zbiorów)

Art. 72. Księgi rachunkowe w formie zbiorów informatycznych

Art. 73. Przechowywanie dowodów księgowych I dokumentów inwentaryzacyjnych

Art. 74. Okresy przechowywania sprawozdań finansowych I innych zbiorów

Art. 75. Udostępnianie osobie trzeciej zbiorów lub ich częśCI

Art. 76. Przechowywanie zbiorów jednostek zlikwidowanych lub które zakończyły działalność

Rozdział 8a. Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych

Art. 76a. Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych

Art. 76h. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialnośCI cywilnej

Rozdział 9. Odpowiedzialność karna

Art. 77. Przepis karny

Art. 78. Przepis karny

Art. 79. Przepis karny

Rozdział 10. Przepisy szczególne I przejściowe

Art. 80. Wyłączenie stosowania przepisów ustawy

Art. 81. Rozporządzenie w sprawie zasad rachunkowośCI funduszy inwestycyjnych

Art. 82. Rozporządzenie w sprawie określenia dla niektórych jednostek szczególnych zasad rachunkowośCI

Art. 83. Rozporządzenie w sprawie określenia wzorcowych planów kont

Rozdział 11. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy końcowe

Art. 84. Zmiany ustaw

Art. 85. Utrata mocy przepisów

Art. 86. Wejście ustawy w życie